Opisy ziół

,,…szczep napłodniejszy w hesperyskim sadzie"

lipa

Lipa wielkolistna, drobnolistna – z fraszek  nazywana ,,czarnoleską”, gdyż była ulubionym drzewem polskiego wieszcza, a mojego ziomka Jana Kochanowskiego. Za działanie lecznicze odpowiadają substancje zawarte w kwiatostanie: flawonoidy (kwercetyna, rutyna), śluzy, garbniki i fenole. Lipa przede wszystkim działa napotnie, przeciwzapalnie, moczopędnie i wykrztuśnie. Olejek eteryczny powoduje wyciszenie i uspokojenie. Zioło jest skuteczne w infekcjach jamy ustnej i gardła, grypie, przeziębieniu z towarzyszącym kaszlem, stanach stresowych i bezsenności oraz w reumatyzmie. Zwiększa wydalanie moczu i obniża ciśnienie krwi. Przynosi też ulgę w problemach trawiennych i migrenie.

Zastosowanie w lecznictwie: Herbata na kaszel i gorączkę (napar): 1 łyżeczka kwiatów lipy na szklankę gorącej wody, zaparzyć przez 10 minut i pić kilka razy dziennie. Świetnie rozgrzewa, działa napotnie i ułatwia odrywanie zalegającej wydzieliny.  W połączeniu z sokiem malinowym przynosi lepszy efekt.

Syrop  domowy z kwiatów lipy: pół szklanki kwiatostanów lipy, 1l wody i 1kg cukru, 1 cytryna. Przygotowujemy na gorąco zalewę z wody i cukru, dodajemy do kwiatów i odstawiamy na 3 dni, od czasu do czasu potrząsając naczyniem. Odsączamy i wekujemy chyba, że chcemy pić od razu – wtedy trzymamy w lodówce. Można łączyć go z sokiem malinowym. Syrop stosuje się pomocniczo przy przeziębieniach z towarzyszącym suchym kaszlem i zalegającą wydzieliną.

Zastosowanie w kuchni: Drewno lipowe używane jest do wędzenia i do produkcji węgla leczniczego stosowanego w zatruciu i biegunce.

Miód lipowy – poza walorami smakowymi posiada takie jak sam surowiec działanie lecznicze. Można dodawać go do herbaty, jako substancję słodzącą, jako składnik do ciast i twarożku. Wspomaga leczenie infekcji górnych dróg oddechowych, uspokaja i łagodzi bóle migrenowe.

Lipianka: 1 szklanka kwiatów lipy, zalać spirytusem 3/4l rozcieńczonym szklanką wody, zamknąć naczynie korkiem, przechowywać w chłodnym miejscu 2 tygodnie, co jakiś czas poruszając naczyniem. Nalewkę odsączyć i przygotować syrop w proporcji: 3/4 kg cukru i 2 szklanki wody. Do syropu wlać powoli nalewkę, zamieszać, przelać do butelek, szczelnie zamknąć. Pić po upływie pół roku.

Piernik lipowiec:  2 szklanki mąki, 1 szklanka cukru, proszek do pieczenia, 2 jajka, przyprawa do pierników, 2 łyżki kwiatu lipy (może być z torebki). Składniki poza zielem zmieszać. Herbatę zaparzyć w połowie szklanki gorącej wody przez 15 minut i odsączyć. Dodać napar i wyrobić ciasto. Piec 45 minut.

Zastosowanie w kosmetyce: Napar przyrządzony jak wyżej, podany zewnętrznie w formie przemywań i okładów działa kojąco, łagodząco i zmiękczająco na podrażnioną skórę oraz ogranicza łuszczenie naskórka.  Jest pomocny w alergii, wyprysku skórnym i ukąszeniach owadów. Wmasowany w skórę głowy nawilża ją i łagodzi łupież..

Owoce lipy służą do wyrobu oleju lipowego, wykorzystywanego do produkcji kremów i balsamów do skóry suchej i wrażliwej.

Wyciągi wodne z owoców znoszą obrzęki i cienie pod oczami.

Maseczka z kwiatu lipy nawilża przesuszoną i zniszczoną skórę: łyżka wysuszonych kwiatostanów lipy,  1/4 szklanki wody, łyżka miodu najlepiej lipowego. Kwiatostany mielimy i zalewamy gorącą wodą do otrzymania konsystencji papki. Po schłodzeniu dodajemy do niej miód i nakładamy na twarz na 15 minut, po czym zmywamy delikatnie wacikiem. Do jej wykonania można skorzystać z gotowych saszetek herbaty lipowej-  należy wysypać susz do miseczki i połączyć z wodą i miodem. Maseczka jest bardzo skuteczna na wakacyjnie spaloną  skórę słońcem.

Lipa jest z nami od zawsze. Od jej nazwy pochodzi słowo lipiec. Nasi przodkowie niegdyś na polach walki wykorzystywali roztarte owoce lipy z octem do hamowania krwawień z ran – była  wtedy lekiem na wiele schorzeń i inspiracją poety.  A dziś?  Lipa nabrała mniejszego znaczenia, w codziennej mowie kojarzy nam się z czymś tandetnym, a szkoda…

Ósmy cud świata czyli herbata…

OLYMPUS DIGITAL CAMERAHerbata chińska – surowcem są młode liście, które najpierw się suszy, rozdrabnia, poddaje fermentacji, a następnie ponownie suszy i tak otrzymuje się kolejno herbatę zieloną, czerwoną i czarną. Herbata biała i żółta otrzymywana jest z wysuszonych niedojrzałych pączków kwiatowych. W skład surowca wchodzi kofeina, teobromina i teofilina (alkaloidy), garbniki (taniny), flawonoidy, fluor, witamina C i B, magnez, potas i inne. Ma działanie pobudzające, jeśli jest parzona 3 minuty (wtedy jest dużo teiny, czyli kofeiny w roztworze). Przy dłuższym parzeniu słabnie działanie pobudzające, gdyż wydziela się wtedy dużo garbników, a te tworzą z teiną połączenia ograniczające jej działanie. Mocne gorzkie napary z herbaty przynoszą efekt zapierający, stąd są korzystne w biegunce. Teina pobudza ośrodkowy układ nerwowy, poprawia koncentrację i znosi zmęczenie, pobudza wydzielanie soku żołądkowego i jest pomocna w niestrawności. Teobromina działa natomiast moczopędnie. Zarówno herbata zielona jak i czarna  korzystnie wpływają na przemianę tłuszczową, zmniejszają uczucie głodu i pobudzają powstawanie ciepła w organizmie, co zwiększa spalanie tkanki tłuszczowej. Ze względu na działanie przeciwutleniające mogą być stosowane w diecie przeciwmiażdżycowej, cukrzycowej i przeciwnowotworowej. Spożycie nadmiernych ilości herbaty skutkuje bezsennością, bólem głowy i brakiem skupienia. Przeciwwskazana jest u chorych na wrzody, u  ludzi starszych ze względu na zaparcia i niepolecana u kobiet w ciąży i karmiących, gdyż osłabia wchłanianie cynku i żelaza. Zielona herbata zawiera dodatkowo teaninę – aminokwas, który poprawia nastrój, łagodzi stres i uspokaja.

Zastosowanie w lecznictwie: Napar z herbaty czarnej: herbatę zalewamy wrzątkiem i parzymy pod przykryciem 10 minut. Nadaje się do okładów na zmęczone oczy, na owrzodzenia i trudno gojące rany, skaleczenia, otarcia, do tamowania krwawień z nosa i z dziąseł. W formie płukanek do jamy ustnej działa ściągająco i łagodzi infekcje. Pita regularnie dostarcza fluoru.

Napar z zielonej i żółtej herbaty: herbatę zalewamy wodą o temperaturze do 80°C i parzymy pod przykryciem 3 minuty. Białą herbatę parzymy nieco dłużej. Taki napój działa oczyszczająco, wspomaga odchudzanie, spowalnia starzenie oraz pobudza koncentrację.

Napar z czerwonej herbaty: herbatę zalewamy wrzątkiem i parzymy 3 minuty. Pomaga podobnie jak herbata zielona regulować przemianę materii i wspomaga utratę wagi.

Susz z zielonej i czerwonej herbaty można zaparzać kilkakrotnie wydłużając czas o minutę.

Przykładowa dieta odchudzająca z użyciem czerwonej lub zielonej herbaty: Jeść regularnie co 3-4 godziny. Śniadanie powinno być maksymalnie w godzinę po obudzeniu i poprzedzone szklanką wody z cytryną. Cokolwiek jemy, zawsze jemy z porcją warzyw (świeżych albo gotowanych). Śniadania lekkie dwie kromki chleba lub mały jogurt albo porcja płatków. Na drugie śniadanie owoce lub jogurt z musli. Potem obiad z porcją warzyw. Na podwieczorek zjeść nabiał, zaś na kolację sałatka lub zupa. Owoce nie później niż do godziny 16. Pić dużo płynów, minimum 2 litry dziennie – w tym minimum 3 filiżanki zielonej lub czerwonej herbaty. Obowiązkowo dwa razy w tygodniu na obiad ryba. Do tego należy dołożyć wysiłek fizyczny minimum 2 razy na tydzień. Przy tej diecie chudnie się zdrowo, nie rezygnując z wielu potraw. Dietetyczne potrawy już wkrótce na stronie.

Zastosowanie w kuchni: Herbata stanowi podstawowy napój w naszych domach. W niektórych krajach picie herbaty to ceremonia. Można nasączać nią torty, ciasta. Wzbogacona o przyprawy lub owoce posiada dodatkowe walory smakowe.

Domowa herbatka rozgrzewająca: czarna herbata, wrzątek, goździki, cynamon, sok malinowy, plasterki pomarańczy. Zalewamy herbatę wrzątkiem na 10 minut wraz z cynamonem i goździkami, dodajemy sok malinowy i pomarańcze, mieszamy i podajemy po 4 minutach.

Herbata baby jagi: szklanka mocnej herbaty, imbir, cukier. Imbir obieramy i kroimy na cienkie kawałki, zalewamy go mocną herbatą i słodzimy. Działa rozgrzewająco, hamuje nudności.

Herbata Mojito: zaparzona zielona herbata, listki mięty, limonka, napar miętowy. Składniki połączyć i podawać z lodem.

Murzynek z herbatą: kostka masła, tyle samo czekolady, proszek do pieczenia, 5 jaj, 100g mąki, 100g cukru pudru, zielona herbata. Rozpuścić czekoladę w łaźni wodnej, zmiksować masło z cukrem pudrem, dodać do nich po kolei jajka, mąkę i proszek do pieczenia oraz czekoladę i zieloną herbatę ok. 1 łyżeczki. Piec w 180 stopniach w rozgrzanym piekarniku ok. 20 minut.

Ciasto mojej mamy z herbatą do nasączenia: Składniki: Ciasto: 1 kostka masła roślinnego lub margaryny, 1 szklanka cukru, 3 łyżki kakao, ½ szklanki wody, 2 szklanki mąki, 5 jajek, 3 łyżeczki proszku do pieczenia.
Krem: śmietana kremówka, serek mascarpone, cukier wanilinowy, cukier puder do smaku. Do nasączenia napar z czarnej herbaty, 1 łyżka spirytusu i kropla zapachu arakowego.

Gotujemy wodę, kakao, masło i cukier. Gdy ostygnie, dodajemy mąkę, ubite jajka, proszek do pieczeni, a po uzyskaniu jednolitej masy pieczemy w temperaturze 180 stopni przez 45 minut. Ostygnięte upieczone ciasto dzielimy na 3 części. Każdą część placka nasączamy herbatą lub kawą ze spirytusem i aromatem. Do ubitej śmietany kremówki z cukrem wanilinowym i cukrem pudrem dodajemy serek mascarpone i mieszamy. Przekładamy kremem placki, a wierzch polewamy polewą z mlecznej czekolady. Do przełożenia 1 z warstw można użyć dżemu z czarnej porzeczki. Polecam:)

Zastosowanie w kosmetyce: Herbata wchodzi w skład wielu kosmetyków ze względu na aromat i działanie. Stanowi także komponent kremów przeciwzmarszczkowych, gdyż zawiera polifenole, które hamują procesy starzenia. Okłady z esencji np. pod oczy zmniejszają obrzęki, zaczerwienienia i łagodzą podrażnienia.

Okłady na worki pod oczami: parzymy herbatę czarną lub zieloną ekspresową, torebki nasączone naparem wkładamy na kwadrans do lodówki, po czym nakładamy na obrzmiałe miejsca na 15 minut. Nie spłukujemy.

Płukanka do ust: zaparzamy mocną herbatę i łączymy ją z zaparzoną miętą, mieszamy i płuczemy 3 razy dziennie po jedzeniu. Płukanka działa odkażająco, łagodzi ból, krwawienia z dziąseł i działa ściągająco.

Maseczka do twarzy: płatki owsiane zalać naparem herbaty i pozostawić do namoczenia. Nakładać na twarz i pozostawić na 15 minut. Wykonana z zielonej herbaty działa oczyszczająco, natomiast z czarnej – ściągająco i wysuszająco.

Tonik: zaparzamy i schładzamy zieloną herbatę, następnie przemywamy twarz maczając w niej wacik kosmetyczny. Tonik oczyszcza i łagodzi podrażnienia.

Napar z czarnej herbaty może służyć także jako płukanka do włosów – pogłębia ciemny kolor. Umyte włosy przepłukujemy przygotowanym roztworem. Taki zabieg jest pomocny przy łojotoku i łupieżu.

A jakie są Wasze przepisy z użyciem herbaty?

Jak czerwone korale to tylko z jarzębiny…

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Jarzębina pospolita, jarząb – surowcem jest wysuszony owoc. Świeże owoce dla ptaków są przysmakiem, człowieka mogą przyprawić o biegunkę i wymioty. Zawierają cukry, kwasy organiczne, pektyny, garbniki, witaminę C, K, PP i karoteny. Mają działanie moczopędne, przeczyszczające, żółciopędne, wzmacniające. Stosowane zewnętrznie łagodzą stany zapalne, zmniejszają obrzęki i odkażają. Pite w formie odwaru lub naparu łagodzą zmiany żylakowe i są pomocne przy przeziębieniu.

Zastosowanie w lecznictwie: Napar: 1 łyżkę stołową  wysuszonych i rozdrobnionych dojrzałych owoców zalewamy wrzątkiem i zaparzamy. Odcedzamy i pijemy, można dodać cukier do smaku.

Odwar: 1 łyżkę świeżych owoców zalewamy wodą i gotujemy ok. 45 minut. Odcedzamy i pijemy.

Zastosowanie w kuchni: Owoce świetnie nadają się do przygotowania dżemów, konfitur, win (jarzębiak), likierów, kompotów, a wysuszone lub przemrożone jako dodatek do mięs np. kurczaka czy dziczyzny. W przemyśle spożywczym stanowią konserwant i źródło substancji słodzącej zwanej sorbitolem. Ze smaków dzieciństwa pamiętam jarzębinę w polewie czekoladowej – była smaczna i słodka.

Kurczak z jarzębiną: kurczak, masło, olej, cebula, sól, listki laurowe, pieprz, ziele angielskie, tymianek, goździki, jarzębina – 3 łyżki, pół szklanki białego wina. Podzielić kurczaka na części i smażyć lub zapiec w naczyniu żaroodpornym z dodatkiem masła, oleju, cebuli i przypraw. Przełożyć do piekarnika i piec z dodatkiem wina aż do miękkości. Jarzębinę ugotować jak na kompot. Dodać do mięsa i piec nie dłużej niż kwadrans.

Kompot z jarzębiny: 600 g cukru, 1 l wody zagotować. Dodać do nich 2 kg jarzębiny i długo gotować. Owoce przełożyć do słoików, zalać resztą zalewy i zawekować.

Jarzębina z ”procentami”: 1 kg cukru, 1 kg jarzębiny, po 60 dag owoców: jabłka, gruszki, śliwki, środek żelujący, szklanka wody, 3 łyżki brandy, cytryna. W garnku wysmażyć jarzębinę z wodą, dodać do niej cukier i gotować na małym ogniu. Następnie dodać pokrojone na małe kawałki owoce i sok z cytryny, gotować 5 minut. Na końcu wsypać środek żelujący i gotować zgodnie z przepisem. Wyłączyć kuchenkę, wlać alkohol i zamieszać. Zawekować.

Zastosowanie w kosmetyce: Ze względu na obecność kwasów owocowych i garbników, które działają odkażająco  i ściągająco, ze świeżych owoców można wykonywać kosmetyki pielęgnacyjne do skóry z niedoskonałościami, trądzikiem czy stosować punktowo na wypryski. Jarzębina wchodzi w skład kremów przeciwzmarszczkowych na dzień i na noc.

Maseczka: garść owoców jarzębiny rozgniatamy w miseczce i nakładamy na twarz na 10 minut. Spłukujemy. Maseczka działa przeciwbakteryjnie i wysuszająco. Osoby mające przebarwienia i kruche naczynka również mogą ją stosować, gdyż zawarta w nasionach witamina C wybiela piegi i uszczelnia drobne naczynka.

Ciekawostka: Alkoholowe przetwory z jarzębiny były w medycynie ludowej stosowane w leczeniu nadpobudliwości płciowej u mężczyzn.

 

O apteczce ludzkości czyli bzie…

czarny_bez

Bez czarny – nazywany apteczką ludzkości ze względu na szerokie zastosowanie już od czasów starożytności. W medycynie używane są kwiaty i owoce. Kwiaty zawierają flawonoidy, olejek eteryczny, związki terpenowe, pektyny, minerały, fenole i garbniki. Owoce zaś są źródłem flawonoidów, antocyjanów, olejku eterycznego i witaminy C. Zarówno w świeżych kwiatach jak i nasionach w śladowej ilości występują związki cyjanogenne (sambunigryna), które podczas suszenia rozkładają się do cyjanowodoru – substancji szkodliwej. Dlatego ważne jest dobre wysuszenie surowca lub obróbka termiczna do celów spożywczych. Kwiat bzu wykazuje działanie napotne, rozgrzewające, obniża gorączkę i łagodzi stany zapalne gardła. Zwiększa wydzielanie śluzu i ułatwia odkasływanie zalegającej wydzieliny. Kwiat jak i owoce zwiększają wydalanie moczu. Owoc działa napotnie i przeczyszczająco.

Zastosowanie w lecznictwie: Odwar z kwiatów: 3g kwiatów bzu zalać szklanką wody i zagotować, odsączyć. Można pić przy przeziębieniu lub płukać jamę ustną w stanach zapalnych. Dla zwiększenia efektu można połączyć z lipą, malinami i pić przy grypie

Odwar z owoców: 1 łyżeczka owoców na 100g wody, zagotować i odcedzić. Pić przy zaparciach.

Syrop z kwiatów bzu czarnego: 5 kwiatostanów bzu, ok. 1kg cukru, 1l wody, cytryna. Kwiaty bzu oczyścić z szypułek, sparzyć i zostawić pod przykryciem na pół dnia. Następnie przecedzić, dodać cukier i na gorąco mieszać, aż do rozpuszczenia. Dodać sok z cytryny i wlać do butelki. Może służyć jako syrop lub dodatek do rozgrzewających herbatek stosowanych przy infekcjach gardła.

Świeże liście można przykładać do twarzy jako środek miejscowo łagodzący ból. Roztarte na skórze liście odstraszają owady. Zapach bzu jest nieprzyjemny dla myszy i szczurów.

Zastosowanie w kuchni: Z owoców bzu pozyskuje się naturalny barwnik do pokarmów. Kwiaty bzu można smażyć obtoczone w cieście naleśnikowym i podawać na słodko lub na słono.

Napój gazowany: 6 kwiatostanów bzu czarnego, pół kilograma cukru, 4l wody, 2 cytryny. Wodę zagotować, dodać cukier i ostudzić. Dodać pokrojone cytryny bez nasion i świeże kwiaty bzu. Pozostawić na tydzień w naczyniu. Gotowy roztwór wlać do butelek, zamknąć i przechowywać w chłodnym miejscu. Napój nadaje się do spożycia maksymalnie do miesiąca.

Musli z owocami bzu czarnego: 5 łyżek płatków owsianych, szklanka owoców bzu czarnego, 3 łyżki cukru, szklanka wody, sok cytrynowy do smaku, 2 łyżki śmietany, orzechy lub inne bakalie tak 40g. Owoce bzu zagotować z wodą, cukrem i sokiem cytrynowym. Namoczyć płatki owsiane w wodzie, dodać do nich śmietanę, mus z owoców i bakalie.

Konfitura z owoców bzu:  1kg jabłek, 1kg owoców bzu czarnego, 750g cukru, opakowanie pektyny. Jabłka zasmażyć z niewielką ilością wody, do nich dodać owoce bzu bez zielonych listków, połowę cukru i gotować kwadrans. Potem dodać resztę cukru i pektynę, zawekować. Konfiturę można przyprawić odrobiną cynamonu lub skórką cytrusową.

Deser z owocami bzu: szklanka owoców bzu, kostka twarogu, cukier, odrobina mleka, cytryna. Owoce zagotować z cukrem (2-3 łyżki) i wyciśniętym z cytryny sokiem. Po ostygnięciu dodać do twarogu wymieszanego z mlekiem. Schłodzić.

 

Zastosowanie w kosmetyce: Napar oczyszczający do twarzy: 1 kwiatostan bzu zalać szklanką wrzątku i zaparzyć pod przykryciem, ostudzić i przemywać skórę. Tonik polecany jest w pielęgnacji skóry tłustej i trądzikowej, gdyż zawiera kwasy organiczne mające działanie lekko złuszczające – taki naturalny peeling kwasowyJ. Polecany jest także do cery naczyniowej ze względu na zawartość w kwiatach rutyny – substancji uszczelniającej kruche naczynka. Jest skuteczny w regeneracji skóry po nadmiernej ekspozycji na słońce – wygładza i wybiela ją.

Wywar z kory bzu może służyć jako płukanka do ust.

Kąpiele wygładzające: 1 szklanka świeżych kwiatów, woda. Napełnić kwiatami płócienny woreczek i zanurzyć w wannie. Kąpać się do 15 minut w ciepłej wodzie. Kąpiel przynosi ukojenie i wygładza skórę, szczególnie tłustą i z niedoskonałościami.

Ciekawostka: Niegdyś bzem farbowano włosy, brwi i rzęsy. Stawały się one ciemniejsze.

„Dmuchawce, latawce…”

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Mniszek lekarski – nazywany mleczem, lwim zębem i jeszcze wieloma innymi określeniami. Nazwa mniszek wzięła się od podobieństwa główki zdmuchniętego mlecza do ogolonej głowy mnicha. W lecznictwie używane jest jego ziele i korzeń, w kuchni zaś liście i kwiat. W skład ziela mniszka wchodzą: kwasy fenolowe, flawonoidy, kumaryny, sole mineralne. Korzeń mniszka zawiera inulinę, korzystną w diecie osób chorych na cukrzycę, potas oraz witaminy: C i B. Surowiec stosowany jest jako środek moczopędny w stanach zapalnych nerek, w kamicy, w zaburzeniach trawienia (korzeń i ziele), chorobach woreczka żółciowego, w braku apetytu (gorycze w korzeniu i liściach) i cukrzycy. Z kwiatów dmuchawca przyrządza się syrop na stany zapalne górnych dróg oddechowych. Mniszek ponadto ułatwia wypróżnienie, wspomaga odchudzanie i oczyszczanie organizmu z toksyn. Pobudza pracę wątroby poprzez działanie żółciopędne.

Zastosowanie w lecznictwie: Herbata na lepsze trawienie: przygotowuje się ją z ziela mniszka wraz z korzeniem: 1 łyżkę zalewamy pół szklanki wody i gotujemy do wrzenia. Zaparzamy 10-15 minut i odsączamy. Pijemy na czczo kilka razy dziennie. Herbatka poprawia trawienie, zwiększa wydzielanie soków trawiennych i żółci.

Sok wyciśnięty ze świeżego ziela ma podobne działanie, dodatkowo usuwa toksyny z organizmu i działa odtruwająco. 20dag świeżego ziela miksujemy i odsączamy sok. Pijemy kilka razy dziennie.

Zaparzone ziele mniszka można pić pomocniczo w reumatyzmie, dnie moczanowej, kamicy i piasku w nerkach. Mimo działania moczopędnego podczas kuracji mniszkiem, dzięki zawartości potasu nie spada znacząco jego ilość, co chroni przed skutkami jego niedoboru.

 Na kurzajki: Nie każdy wie, że sok wyciśnięty z ziela mleczu może służyć do usunięcia kurzajek. Należy przykładać go do skóry przez kilka tygodni.

Syrop z kwiatów mniszka: na kilogram cukru potrzebujemy 500 kwiatów i około litra wody. Kwiaty gotujemy w wodzie, odsączamy i łączymy z cukrem do powstania syropu o konsystencji miodu. Wspomaga on leczenie stanów zapalnych gardła i jamy ustnej.

Napar z liści i kwiatów służy do przemywania chorobowo zmienionej skóry.

Zastosowanie w kuchni: Do celów kulinarnych zbiera się młode liście wiosną. Smaczniejsze są białe liście. Uzyskuje się je nakrywając rosnącą roślinę będącą w ziemi ciemną folią lub garnkiem. Nadają się do surówek i zup. Pączki kwiatowe marynuje się w occie, a smakują jak kapary.

Surówka z mlecza: 2 garście listków mlecza, jogurt naturalny lub majonez, przyprawy, szczypiorek. Liście rwiemy, dodajemy składniki i mieszamy.

Sałatka z mlecza: garść liści mlecza, 2 pomarańcze, cebula, łyżka oleju, przyprawy, odrobina cukru. Składniki połączyć, wymieszać i schłodzić.

Sałatka z mlecza z jajkiem: 4 ugotowane jajka, garście mlecza, garść szczawiu, cebula ze szczypiorkiem, 4 anchois, oliwa, łyżeczka octu, pieprz, cukier. Liście umyć, rozdrobnić i wymieszać z cebulą pokrojoną w talarki. Anchois rozetrzeć z octem i oliwą, przyprawić i wymieszać wszystko razem. Dodać jajka na wierzch.

Ze wspomnień dotyczących mlecza przywołuje mi się smak słodkiego wina z mniszka, które w czasach studenckich moi koledzy, a wtedy młodzi adepci farmacji przygotowywali sami, zbierając w porze kwitnienia olbrzymie worki kwiatów. Medycyna ludowa zalecała je kobietom, które miały nieregularne miesiączki i trudności z jajeczkowaniem. Przepis na to wino wkrótce na stronie Facebooka: Zioła od kuchni i nie tylko.J

Zastosowanie w kosmetyce: Mniszek wchodzi w skład mieszanek ziołowych ułatwiających odchudzanie.

Napar ze świeżych liści łagodzi zmiany trądzikowe, poprawia wygląd skóry i spowalnia starzenie.

Okłady zewnętrzne z naparu zmniejszają podrażnienia i zaczerwienienie skóry. Mniszek wchodzi w skład płynów do higieny intymnej, które łagodzą podrażnienia i chronią przed grzybicą.

Maseczka na włosy: wg przepisu wyżej wykonać syrop z kwiatów mniszka i zawekować. Podany syrop o konsystencji miodu dodawać do maseczki lub wosku do włosów. Działa odżywiająco i wygładzająco na włosy.

,, Wysoki jak brzoza…"

brzozy-las-droga

Brzoza brodawkowata i omszona- do celów leczniczych używane są liście i sok wyciekający z naciętego pnia na wiosnę. Liście zawierają flawonoidy, olejek eteryczny i sole mineralne. Substancje te działają moczopędnie i zwiększają wydalanie kwasu moczowego. Posiadają także garbniki i kwasy fenolowe. Sok i napar jest skuteczny w zakażeniach bakteryjnych i stanach zapalnych układu moczowego oraz kamicy i dnie moczanowej. Pomocniczo używa się ich także w leczeniu reumatyzmu, trądziku, chorób prostaty. Liście działają również napotnie, a stosowane zewnętrznie przeciwzapalnie. Sok brzozowy czyli oskoła bogaty w minerały, aminokwasy, kwasy organiczne pity regularnie wzmacnia organizm i poprawia metabolizm. Nasze prababcie podawały go dzieciom, aby lepiej rosły.

Zastosowanie w lecznictwie: Herbata brzozowa: 2 łyżki wysuszonych liści zalać pół szklanki wody, zaparzyć 10-15 minut pod przykryciem i odcedzić. Ma ona działanie oczyszczające, a pita regularnie przynosi efekt moczopędny. Należy wypijać przy tym więcej niż zwykle innych płynów.

Zastosowanie w kuchni:  Miód z dodatkiem pączków brzozy: pączki brzozy świeże lub suche zmielić i dodać do miodu w stosunku 1:1 oraz odrobinę rozcieńczonego spirytusu.Taki miód działa wzmacniająco i podnosi odporność na infekcje. W sprzedaży mamy tanie gotowe soki z brzozy czyste lub z dodatkiem owoców np. aronii. Samodzielnie wykonany sok jest pewnie bardzo smaczny, ale nietrwały. Przeciwwskazaniem do jego stosowania jest jedynie alergia i ostra niewydolność nerek z towarzyszącymi obrzękami.

Zastosowanie w kosmetyce: Nalewka z pączków brzozy i odwar z liści wspomagają gojenie ran. Sok brzozowy można wykorzystać jako płukankę do włosów przy ich nadmiernym wypadaniu i chorobach skóry głowy takich jak łupież. Tu przypomina mi się z dzieciństwa stary szampon brzozowy jeszcze w szklanej butelce…

Niektórzy brzozie przypisują działanie zwalczające cellulit. W tym celu świeże liście zalewa się wrzątkiem i pije tak przygotowaną herbatkę. Okłady ze świeżych liści przynoszą relaks zmęczonym mięśniom.

Niedawno też dowiedziałam się, że sok z brzozy jest skuteczny w wybielaniu piegów i przebarwień, co zamierzam wkrótce sprawdzić na sobie.  Wystarczy przemywać nim twarz codziennie jak tonikiem.

Maseczka na piegi: świeże liście dognieść na papkę i przykładać na twarz.

O efektach napiszę Wam później…

Nie tylko koński przysmak…

Oatmeal

Owies – roślina uprawna, z której w lecznictwie wykorzystuje się źdźbło. Jest ono bogate w krzemiany (moczopędne), cynk, saponiny (przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne), flawonoidy (moczopędne) i alkaloidy. Posiada działanie przeciwzapalne i ściągające. Preparaty ze słomy owsianej łagodzą AZS – atopowe zapalenie skóry, ciemieniuchę, łojotok oraz zmiany skórne, którym towarzyszy świąd. Surowiec wchodzi w skład produktów homeopatycznych na uspokojenie. Płatki owsiane są cennym składnikiem diety. Dostarczają bowiem witamin i minerałów, wzmacniają organizm szczególnie w wyczerpujących schorzeniach i cukrzycy. W celu redukcji masy ciała najlepiej spożywać owies w formie namoczonej lub prażonej. W słomie owsianej znajduje się substancja o nazwie koniferyna, która uważana jest za afrodyzjak.

Zastosowanie w lecznictwie: Kleik owsiany czyli płatki ugotowane na wodzie są skuteczne na schorzenia żołądkowo-jelitowe. Należy spożywać je regularnie.

Napary z ziela owsa przynoszą ulgę w sytuacjach stresowych, wyczerpaniu i nerwicach tak przynajmniej podaje medycyna ludowa. Odwary ze względu na działanie moczopędne są skuteczne w chorobach nerek i reumatyzmie.

Kąpiel owsiana: 50g słomy owsianej zalać 1 litrem wody i gotować kwadrans. Odcedzić i dodać do wanny z wodą. Kąpać się 10 minut. Dzieci z AZS również mogą skorzystać z takiej kąpieli, dla nich jednak przygotowuje się wywar z 25g owsa i gotuje pół godziny.

Zastosowanie w kuchni: Owies jest cennym źródłem NNKT – niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych korzystnych w diecie przeciwmiażdżycowej, witamin, błonnika i śluzu. Te dwa ostatnie składniki zapewniają prawidłowe wypróżnianie, natomiast śluz powleka błonę śluzową żołądka i łagodzi podrażnienia. Można spożywać otręby owsiane (skórka z ziaren), ziarna  i płatki owsiane oraz wypieki z mąki owsianej.

Owsianki: 25 dag płatków owsianych, pół szklanki cukru, 10 dag masła, jajko, olejek migdałowy. Płatki zrumienić na suchej patelni, po przestygnięciu dodać do nich żółtko, masło, cukier, olejek i ubitą pianę z białka. Wyrobić masę. Uformować kuleczki i upiec na blasze. Gdyby masa była za gęsta, należy dodać odpowiednio mleko.

Domowe Crunchy: 2 jajka, 1 łyżka miodu, 6 łyżek płatków owsianych. Jaja utrzeć z miodem, dodawać płatki stopniowo do uzyskania jednolitej masy. Przełożyć na suchą patelnię lub z dodatkiem łyżeczki oleju, rozgnieść masę na placek i smażyć do zarumienienia. Rozgnieść łyżką na drobne crunchy. Podawać do jogurtu, mleka i owoców same lub z bakaliami.

Zastosowanie w kosmetyce:  Owies wchodzi w skład kosmetyków do pielęgnacji skóry suchej, wrażliwej, podrażnionej i potrzebującej zregenerowania.

Maseczka do skóry suchej – namoczyć płatki owsiane w gorącej wodzie i nałożyć na twarz na 15 min. Pozostałym roztworem przemywać podrażnioną skórę. Nie spłukiwać.

Olej z zarodków owsa nawilża, odżywia i wzbogaca skórę w witaminy, a wmasowany w końcówki włosów wzmacnia je i zapobiega rozdwajaniu.

Na koniec porzekadło ludowe: Konia cieszy owies, krowę koniczyna, starego pieniądze, młodego dziewczyna… Myślę sobie jednak, że z dobrodziejstw owsa może skorzystać każdy i koń i stary i młody:-)

Twardy do zgryzienia…

orzech_wloski_i_lisc

Orzech włoski – należy do grupy roślin garbnikowych. W lecznictwie wykorzystuje się jego liście, w kuchni zaś owoce. Liście stanowią źródło garbników – substancji przeciwbakteryjnych i ściągających oraz kwasów fenolowych. Zawierają także witaminę C, flawonoid – kwercetynę, która łagodzi stany zapalne oraz olejek eteryczny i juglon – odpowiadający za barwienie skóry na brunatny kolor. Owoce są bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe, głównie kwas alfa-linolenowy, a ich spożycie chroni przed miażdżycą.

Zastosowanie w lecznictwie: Liść orzecha łagodzi stany zapalne skóry, przewodu pokarmowego, hamuje biegunkę i ogranicza potliwość. W formie płukanki przynosi ulgę w zapaleniach gardła i jamy ustnej. Przeciwwskazany jest we wrzodach, ostrych zapaleniach żołądka, gdyż po podaniu doustnym może wywołać ból.

Najskuteczniejsza jest Nalewka z niedojrzałych owoców orzecha włoskiego – domowe panaceum na problemy trawienne. Do jej wykonania potrzeba kilka zielonych owoców orzecha najlepiej ok.10, które zalewa się pół litra spirytusu, szklanką cukru i odstawia w ciepłym i ciemnym miejscu na miesiąc. W tym czasie należy potrząsać często naczyniem. Po 4 tygodniach odfiltrowujemy nalewkę, przelewamy do ciemnej butelki i odstawiamy do leżakowania. Dawkowanie – 1 kieliszek w razie wystąpienia niestrawności. Najlepszą nalewkę z orzecha jaką piłam zrobiła moja teściowa. Jest dość gorzka i ostra w smaku, dlatego dla poprawy jej walorów smakowych można dodać przyprawy takie jak: cynamon, goździki.

Napar z liści orzecha: 1 łyżka liści orzecha, 1 szklanka wody. Łączymy w garnku, ogrzewamy do wrzenia, a następnie pod nakryciem już nie gotując zostawiamy na 5 minut i odcedzamy. W dolegliwościach żołądkowych pijemy ¼ szklanki przed posiłkiem. Do płukania jamy ustnej i gardła w ten sam sposób – płuczemy pełnym naparem po posiłku 3 razy dziennie. Dla zwiększenia skuteczności do przygotowanego naparu dodajemy szałwię, rumianek czy tymianek. Podanym roztworem można przemywać zmiany trądzikowe, drobne rany i otarcia, gdyż ułatwia gojenie i działa ściągająco.

Świeże lub suche liście oraz niedojrzałe owoce orzecha włoskiego pomagają niszczyć pasożyty przewodu pokarmowego.

Zastosowanie w kuchni: Nasiona obrane z łupinek świetnie nadają się do ciast, czekolad, lodów, deserów, sałatek, makaronów. Spożywane  w dużych ilościach są niestety kaloryczne. Stanowią źródło witamin z grupy B i E.  Moja babcia dodaje liście orzecha do kwaszonych ogórków, stają się one twardsze, ale i bardziej gorzkie w smaku. Nie każdemu może odpowiadać ich smak. Ja się już przyzwyczaiłam:)

Makagigi: 30dag miodu, pół szklanki cukru, szklanka maku i 10 dag orzechów. Miód i cukier rumienimy razem, dodajemy suchy mak i rozdrobnione orzechy, kilka minut podprażamy. Wykładamy na stolnicę i wałkujemy mokrym wałkiem. Zastygłą masę kroimy w prostokąty i wykładamy na tacy.

Podkówki orzechowe: 20 dag masła, 30 dag mąki, 3 żółtka, 5 dag cukru pudru, 5 dag orzechów, cukier puder do posypania, cukier wanilinowy lub laska wanilii. Mąkę przesiać, dodać do niej posiekane masło, żółtka, cukier i orzechy, zagnieść ciasto i pozostawić w chłodzie pod przykryciem na 30 minut. Uformować wałeczki o średnicy 1cm, pokroić na 5 centymetrowe kawałki i uformować podkówki. Piec w rozgrzanym piekarniku 10 min. do uzyskania złotego koloru. Wyjąć i posypać cukrem pudrem zmieszanym z wanilią.

Zastosowanie w kosmetyce: świeże rozgniecione liście orzecha odstraszają owady szczególnie komary i mrówki. Można je w tym celu trzymać w domu lub natrzeć się liśćmi orzecha na biwaku. Najlepiej przebywać w miejscu, gdzie nieopodal rośnie orzech. Komary nie lubią zapachu świeżych liści tej rośliny.

Owoce i liście orzecha wchodzą w skład kosmetyków brązujących, gdyż barwią skórę, zaś zmielone łupinki stanowią bazę peelingów oczyszczających, kremów i maseczek przeznaczonych do pielęgnacji skóry łojotokowej i trądzikowej. Poza działaniem oczyszczającym wykorzystuje się ich działanie ściągające, osuszające, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze.

Maseczka na włosy: skład: zielone skórki owoców, oliwa z oliwek, ciepła woda. Składniki wymieszać, nałożyć na włosy mokre lub suche na pół godziny. Zawinąć folią lub ręcznikiem. Spłukać. Włosy na nowo odzyskają blask. Sok wyciśnięty z zielonych owoców lub liści barwi włosy na kasztanowy kolor.

Napar na pocące się nogi: przygotowujemy jak wyżej napar, moczymy nogi 10 minut w wanience i osuszamy. Jeśli dołączymy do tego szklankę naparu z szałwii do wewnątrz to uzyskamy szybciej zamierzony efekt.

Zachęcam do podzielenia się na blogu Waszymi przepisami kulinarnymi z użyciem orzecha lub doświadczeniami z jego zastosowaniem w życiu codziennym 🙂