Krwawnik pospolity – surowiec zielarski stanowi ziele. Jest ono bogate w olejek eteryczny zawierający chamazulen, pineny i kamforę, laktony seskwiterpenowe, garbniki oraz flawonoidy. Jego główne właściwości to działanie przeciwkrwotoczne, przeciwzapalne i odkażające. Krwawnik korzystnie wpływa na funkcjonowanie przewodu pokarmowego. Działa rozkurczowo, łagodzi wzdęcia, zwiększa wydzielanie soków trawiennych, a głównie soku żołądkowego i żółci. Można pić go w formie naparu lub stosować zewnętrznie na przykład na stany zapalne skóry.
Zastosowanie w lecznictwie: Napar: 1 łyżkę suszonego surowca zalać 1 filiżanką gorącej wody, zaparzyć pod przykryciem, odcedzić.
Napar pić kilka razy dziennie w schorzeniach:
- na stany zapalne żołądka i jelit (działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie)
- stany skurczowe jelit (działa rozkurczowo na mięśnie gładkie jelit)
- na wzdęcia (po posiłku)
- przy braku apetytu (stosować 10 minut przed posiłkiem) – zwiększa łaknienie
- przy problemach związanych z niedostatecznym wydzielaniem żółci (żółciopędny, żółciotwórczy, ochronny na wątrobę przed uszkadzającymi toksynami)
- przy różnego rodzaju krwawieniach (także miesiączkowych)
- jako środek czyszczący krew, przyspieszający przemianę materii i moczopędny
Można stosować go zewnętrznie na:
- stany zapalne jamy ustnej, gardła (płukanka z 10g surowca 2-3 razy dziennie),
- stany zapalne skóry i błon śluzowych (dzięki obecności krzemionki, olejków i garbników), również na owrzodzenia (kiedyś sporządzano unguenta – maści z krwawnikiem)
- zapalenia dróg rodnych (płyn do podmywania, nasiadówka z mocnego naparu)
- skaleczenia, drobne rany (świeże ziele lub napar)
- oparzenia (okłady z naparu)
- pomocniczo w trądziku (tonik do twarzy)
- na wypryski (okłady lub przemywania)
- obrzęki i stłuczenia (kompresy z naparu).
Należy jednak pamiętać o możliwości wystąpienia uczulenia na krwawnik podobnie jak na rumianek z tej samej rodziny oraz stosowaniu rozsądnych jego ilości. W nadmiarze skutkować może bólem głowy lub innymi objawami. Nie należy go używać w ciąży.
Nasze babcie stosowały go także na biegunki, przy przeziębieniu, na bóle miesiączkowe oraz skurcze, kamienie moczowe i obrzęki. Świeże liście żuto na ból zęba.
W Niemczech stosowano w celu poprawy złego humoru oraz na melancholię („Apteczka babuni w pospolitych dolegliwościach”).
Niegdyś też używano ziela krwawnika do sporządzenia postaci leku: Unguentum Viride Potabile. Obok niego w skład leku wchodziły takie zioła jak: koper, mięta, majeranek, przetacznik, bylica boże drzewko, stokrotka, hyzop, majeranek, szałwia, ruta, jałowiec i kilka innych składników oraz świeże masło. Stosowano go zewnętrznie jako środek łagodzący ból i rozgrzewający.(1764r, Dispensatorium pharmaceuticum universale etc.)
Z domowego wykorzystania krwawnika przychodzi mi na myśl jedno główne: krwawnik sprawdza się na małe krwawienie z nosa, gdy jest się z dala od cywilizacji…Wystarczy rozetrzeć w dłoniach ziele i przyłożyć do dziurki, która lekko krwawi.
Ze świeżego surowca zebranego z miejsca oddalonego od ulic i spalin można wycisnąć sok i pić rozcieńczony z wodą na problemy trawienne.
Zastosowanie w kuchni: Krwawnik w potrawach to raczej rzadkość. Można wykorzystywać jego młode listki jako dodatek do sałatek, w dietach oczyszczających w celu przyspieszenia przemiany materii. Pasuje także do pasty twarogowej lub jogurtu zamiast pietruszki oraz do jajecznicy.
Zakochani w krwawniku kładą go na chlebie z masłem, dodają go do zupy lub tłuczonych ziemniaków.
Próbowaliście kiedyś jak smakuje krwawnik? Ja wielokrotnie jako dziecko… zresztą nie tylko krwawnika… 🙂 Ma on gorzkawy, trochę ostry smak, ale mimo to jest przyjemny.
Zastosowanie w kosmetyce: Tonik do cery trądzikowej: wykonać napar z 2 łyżek surowca jak wyżej. Po ostudzeniu namoczonym wacikiem zmywać twarz. Tonik działa przeciwzapalnie, lekko osuszająco i przeciwbakteryjnie.
Płyn do higieny intymnej: przygotować napar z 2 łyżek ziela krwawnika oraz 1 łyżki rumianku lub nagietka. Połączyć je ze sobą. Podmywać się 2 razy dziennie rano i wieczorem. Wspomaga leczenie infekcji intymnych, łagodzi stan zapalny pochwy oraz upławy.
Kąpiel odświeżająca: do wanny z ciepłą wodą wlać 2 szklanki naparu z krwawnika. Kąpać się około 10 minut. Kąpiel działa odświeżająco, przeciwzapalnie i wspomaga leczenie niedoskonałości skórnych oraz łupieżu i łojotoku.
Kąpiel na potliwość stóp: zmieszać po 10g suszonego i rozdrobnionego ziela krwawnika i liści szałwii. Zaparzyć pod przykryciem, zalewając uprzednio szklanką gorącej wody. Wlać do miseczki ostudzony napar, moczyć stopy 10 minut. Czynność powtarzać przez kilka dni. Kąpiel powinna ograniczyć nadmierną potliwość stóp i nieprzyjemny zapach.
Krwawnik ma wiele imion: złocień, krwawnica i … trawnik. By łatwiej było zapamiętać jego działanie powstała taka rymowanka: „Na trawniku trawnik, na krwawienia krwawnik”.
Zatem zbierajmy go, gdy na łące zabraknie nam plastra…