Powoli zaczynają kwitnąć magnolie… wiosna, wiosna…
dav
Pojawiły się też „bazie”…
Jak mówi jednak staropolskie przysłowie: Deszcze częste w kwietniu wróżą, że owoców będzie dużo… Dlatego może nie warto martwić się na zapas?
O Kalanchoe czyli żyworódce…
Żyworódka- roślina wieloletnia, której nazwa wywodzi się ze specyficznego jej rozmnażania (kiełkujące na brzegach liści rozmnóżki opadające na ziemię i rosnące). Występuje naturalnie na terenach Azji, Ameryki Pd., a dziś również uprawiana jako roślina ozdobna.
W Polsce i na świecie dostępne są preparaty i produkty kosmetyczne oparte na dwóch gatunkach z rodzaju Kalanchoe: żyworódki pierzastej (Kalanchoe pinnata (Lam.) Person, Bryophyllum pinnatum (Lam.) Oken) oraz żyworódki daigremonta. W liściach K. daigremontiana występują flawonoidy (poch. kemferolu i kwercetyny), kwasy organiczne (chlorogenowy, ferulowy, galusowy, kawowy, p-kumarowy, protokatechowy, syryngowy, β- i γ-rezorcylowy, jabłkowy), witamina E oraz wapń, potas, sód. W częściach nadziemnych i korzeniu rośliny występują sterole, triterpeny (11-okso-epi-β-amyryna) a także bufadienolidy.
Znaczenie lecznicze: K. daigremontiana posiada działanie: – działanie przeciwdrobnoustrojowe – przeciwwirusowe – przeciwutleniające – cytotoksyczne – owadobójcze. W medycynie ludowej wewnętrznie: w zapaleniu stawów, jako środek przeciwgorączkowy, przeciwkaszlowy i przeciwwrzodowy. W tradycyjnej medycynie chińskiej wykorzystywana jest jako środek przeciwwymiotny i przeciwkaszlowy. Natomiast okłady ze świeżych, zmiażdżonych liści lub soku z liści stosowane są w trudno gojących się ranach.
Lekko prażone liście używane były zewnętrznie na grzybice skórne. Herbata (napary z liści) są w Nigerii lekarstwem na gorączkę. W medycynie Indii jest stosowana jako środek ściągający, przeciwbólowy, wiatropędny, a także przydatny w nudnościach i wymiotach. Podkreśla się jej przeciwalergiczne właściwości. Ekstrakt z liści stosuje się w leczeniu czerwonki. Odwary z liści w Indiach służą do pozbycia się kamicy żółciowej. Na Jawie preparat z korzeni i liści podaje się kobietom po porodzie. Z uwagi na wąski indeks terapeutyczny oraz ryzyko powstania kardiotoksyczności, spowodowane obecnością bufadienolidów w żyworódce daigremonta wg doniesień naukowych nie zaleca się stosowania do wewnątrz preparatów sporządzonych z tego gatunku. Te same bufadienolidy stanowią ciekawą mało poznaną grupę związków- niezwykle zaciekawił mnie artykuł na temat tych związków: Kolodziejczyk-Czepas, J., Stochmal, A. Bufadienolides of Kalanchoe species: an overview of chemical structure, biological activity and prospects for pharmacological use. Phytochem Rev16, 1155–1171 (2017). https://doi.org/10.1007/s11101-017-9525-1
Domowe preparaty ziołowe z żyworódki:
1. Okłady z liści– zmiażdżyć 1 łyżkę liści, nałożyć papkę na chorobowo zmienione miejsce. Okłady zmieniać co 4-5 h. Pasta z macerowanych liści stosowana jest w Indiach na bóle mięśni i stawów.
2. Krople do uszu i nosa– liście dobrze opłukać, osuszyć, zmiażdżyć i wycisnąć sok przez sterylną gazę. Stosować 1 kroplę 2 razy dziennie.
3. Maść z żyworódki– 10 dkg świeżego smalcu roztopić w rondelku. Pozostawić do ostudzenia. Zmieszać z 1 łyżką uprzednio przygotowanego soku. Maść przechowywać w lodówce. Sok z żyworódki- zerwać liście z łodyżkami, opłukać i delikatnie osuszyć. Zmiażdżyć i wycisnąć sok. Niektórzy polecają owinąć je w bibułkę i przechowywać w lodówce ok. 1 tygodnia.
4. Nalewka spirytusowa– 4 części soku z żyworódki zmieszać z 1 częścią spirytusu 70%. Stosować zewnętrznie na wysypki skórne, blizny, po ukąszeniu owadów, na rany i stany zapalne skóry.
5. Roztwór do nacierań– wykonać jak nalewkę używając zamiast spirytusu czystego spirytus salicylowy. W bólach głowy poleca się wcieranie roztworu spirytusowego w skórę okolicy skroni za pomocą watki zwilżonej roztworem. W medycynie tradycyjnej żyworódkę stosuje się do wewnątrz na ból gardła, chrypkę, w przebiegu przeziębienia, na stany zapalne dziąseł. Postaci: miodek z żyworódką, mikstura, sok czy nalewka.
6. Płukanka do gardła- Sok żyworódkowy zmieszany z odrobiną spirytusu i z ciepłą wodą jako płukanka. Można też żuć liść rośliny.
7. Oliwka do nacierań- do 1 części soku żyworódkowego dodać 2 części oleju sojowego, słonecznikowego lub rzepakowego. Płyn lekko ogrzać, następnie schłodzić. Smarować blizny, popękaną skórę. Frołow i Pieresadin w zapaleniu żołądka i jelit stosowali preparat miodowo-ziołowy w postaci emulsji. Zawierał on 70 g miodu, 10 ml
10% etanolowego ekstraktu z propolisu oraz 20 ml świeżo wyciśniętego soku z liści żyworódki pierzastej.
Zastosowanie w kosmetyce: Żyworódka stanowi źródło mikro- i makroelementów: glinu, krzemu, selenu, wapnia, żelaza, manganu, potasu i miedzi. Jest źródłem witaminy C, flawonoidów i katechin. Posiada właściwości antyoksydacyjne potwierdzone badaniami naukowymi. Wykorzystywana jest w kosmetykach przeciwzmarszczkowych i rozjaśniających przebarwienia, w tym piegi. Można stosować napary z rośliny zamiast toniku w przypadku cery z problemami.
Jakiś czas temu otrzymałam rozmnóżki żyworódki od p. Elżbiety autorki artykułów na temat żyworódki. Opowiedziała mi w liście o swoich doświadczeniach jako wieloletni emerytowany już lekarz praktyk z jej wykorzystaniem na ukąszenia, wysypkę i silne zapaleniem żylaków. Postanowiłam zasadzić u siebie w domu. Czekam, aż wyrośnie nowe domowe lekarstwo:). Zostało mi jeszcze tyle rozmnóżek…
Piśmiennictwo: http://www.czytelniamedyczna.pl/6717,badania-nad-aktywnoscia-biologiczna-soku-z-lisci-kalanchoe-daigremontiana.html Frołow W.M., Pieresadin N.A., Api- i fitoterapia żełudocznych zabolewanij, Pczełowodstwo, 1993, 7, s. 40–42 http://pwsz.krosno.pl/gfx/pwszkrosno/userfiles/biblioteka/11_mozliwosc_wykorzystania.pdf Milczarek- Szałkowska H., Żyworódka pierzasta roślina na wiele chorób, Fundacja Pomocy Człowiekowi i Środowisku. Wójcik Elżbieta, Żyworódka pierzasta (www.kuzdrowiu.pl) https://www.researchgate.net/profile/Riaz_Uddin5/publication/262523515_Literature_review_on_pharmacological_potentials_of_Kalanchoe_pinnata_Crassulaceae/links/0a85e537e414573af8000000.pdf https://link.springer.com/article/10.1007/s11101-017-9525-1/tables/1 Kolodziejczyk-Czepas, J., Stochmal, A. Bufadienolides of Kalanchoe species: an overview of chemical structure, biological activity and prospects for pharmacological use. Phytochem Rev16, 1155–1171 (2017). https://doi.org/10.1007/s11101-017-9525-1 Takai N, Kira N, Ishii T et al (2012) Bufalin, a traditional oriental medicine induces apoptosis in human cancer cells. Asian Pac J Cancer Prev 13:399–402
O kwiecie z Wichrowych Wzgórz…
Wrzos pospolity – w lecznictwie wykorzystuje się jego kwiat. Ze względu na zawartość substancji o nazwie arbutyna, która działa odkażająco na drogi moczowe, surowiec jest stosowany w leczeniu stanów zapalnych nerek oraz układu moczowego. Kwiat zawiera także flawonoidy, garbniki, olejek eteryczny i sole mineralne. Działa moczopędnie, przeciwbakteryjnie, łagodzi objawy przerostu prostaty i reumatyzmu. Lekko uspokaja i sprzyja zasypianiu.
Zastosowanie w lecznictwie: Wrzos posiada lekko gorzkawy smak i spożywany na czczo pobudza wydzielanie soków trawiennych, wzmaga apetyt i poprawia trawienie. Łagodzi także zaburzenia pracy wątroby. Jest pomocny w niestrawności, wzdęciach i braku łaknienia. Można używać zarówno samych kwiatów wrzosu, ziela wrzosu, jak i naparów ze świeżych i suszonych kwiatów.
Napar z wrzosu: 1 łyżkę kwiatów wrzosu zalać 1 szklanką wrzątku i zaparzyć pod przykryciem. Pić przed każdym posiłkiem.
Wyżej wymieniony napar łagodzi stany zapalne przewodu pokarmowego i biegunki. Pity regularnie przez dłuższy okres czasu wspomaga usuwanie drobnych złogów kamieni w drogach moczowych oraz relaksuje, uspokaja i wycisza.
Aby ukoić nerwy i szybko zasnąć polecam kąpiel z dodatkiem wrzosu i lawendy. Garść ziół wrzucić do wanny i kąpać się w ciepłej wodzie około 15 minut.
Zastosowanie w kuchni: Najsmaczniejszym składnikiem w kuchni jest wrzosowy miód. Ma konsystencję galaretki. Poleca się go jeść panom zarówno profilaktycznie jak i leczniczo w łagodnym przeroście prostaty. Medycyna ludowa zaleca go jako środek wzmacniający pracę serca.
Dzięki właściwościom antyseptycznym świetnie sprawdza się w okresie grypowym, chroni przed przeziębieniem i stanem zapalnym górnych dróg oddechowych. Nadaje się do kawy i herbaty. Można nim wzbogacać potrawy z jogurtem, marynaty do mięs oraz sosy.
Marynata do mięsa wg mojego męża: nadaje się do żeberek, udek kurczaka oraz innych mięs zarówno grillowanych jak i pieczonych. Skład: oregano, bazylia, majeranek, rozmaryn, tymianek, cząber, szałwia, odrobina kurkumy – jeśli ktoś lubi, 2 łyżki wody, miód. Składniki suche wymieszać w miseczce, dodać 2 łyżki miodu i wody, równomiernie zawieszając w nich zioła. Tak przygotowaną zalewą pokryć mięso i odstawić na minimum 4 godziny w chłodnym miejscu.
Żeberka z miodem wrzosowym: 0.5 kg żeberek, 2 łyżki miodu wrzosowego, 1 łyżka sosu sojowego, zioła: oregano, rozmaryn, sól i pieprz. Wymieszać przyprawy z miodem. Żeberka posmarować sosem sojowym, a następnie marynatą miodową. Odstawić do lodówki na 3 godziny. Piec w piekarniku do miękkości.
Sos z miodem wrzosowym: 4 łyżki miodu, oliwy z oliwek i musztardy. Składniki wymieszać. Podawać do udka kurczaka oraz do ryb.
Zastosowanie w kosmetyce: Wrzos dzięki obecności garbników służy do pielęgnacji skóry głowy i ciała.
Napar nadaje się jako płukanka do pielęgnacji ciemnych włosów, podrażnionej skóry głowy oraz przy łupieżu. Można nim przemywać rany, zmiany skórne i owrzodzenia. Działa odkażająco, ściągająco i przeciwzapalnie.
Miód wrzosowy stosowany punktowo na wypryski wysusza je i miejscowo odkaża. Jest źródłem witamin z grupy B i PP, które korzystnie wpływają na cerę.
Maseczka – peeling- 2 łyżki miodu wymieszać z 2 łyżkami cukru krystalicznego i nałożyć na zwilżoną twarz. Wmasować okrężnymi ruchami. Pozostawić na twarzy 15 minut i delikatnie zmyć płatkiem kosmetycznym. Jest skuteczna w pielęgnacji cery tłustej i mieszanej, skłonnej do łojotoku i powstawaniu wyprysków.
Wrzosy – kwiaty pełne tajemnic, zadumy i miłości – tak jak „Wichrowe Wzgórza”. Kocham je tak samo jak powieść, którą czytam raz do roku w styczniu…
Polifenole roślinne w kosmetyce – wykład
W dniu 16. 11.2021 odbył się wykład na temat polifenoli roślinnych w kosmetyce w ramach Akademii Wiedzy o Zdrowiu WSIiZ.
Cały wykład do odsłuchania na facebookowej stronie Zioła od kuchni w aktualnościach.
Związki z grupy polifenoli stanowią ciekawą grupę substancji chemicznych powszechnie występujących w różnych gatunkach roślin. Polifenole są to związki organiczne posiadające w strukturze chemicznej jeden lub kilka pierścieni węglowodorów aromatycznych i co najmniej dwie grupy hydroksylowe. Zalicza się do nich m.in. kwasy fenolowe, flawonoidy, antocyjany, lignany i neolignany. Posiadają one właściwości antyoksydacyjne, przez co mogą opóźniać procesy starzenia. Mechanizm ich działania wiąże się ze zmiataniem wolnych rodników. Niektóre z nich wykazują działanie przeciwdrobnoustrojowe i przeciwalergiczne, inne zaś uszczelniające na naczynka, co pozwala na użycie ich jako komponentu dermokosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji cery z problemami, trądzikowej, wrażliwej oraz naczynkowej. Zarówno dieta bogata w polifenole, jak i stosowane miejscowo kremy wzbogacone o naturalne antyoksydanty, mogą poprawiać kondycję skóry oraz przeciwdziałać procesowi powstawania zmarszczek.
Natural Cosmetics International Meeting
W dniach 22-24.09.2021 w Kielnarowej k. Rzeszowa odbyła się konferencja pod nazwą: Natural Cosmetics International Meeting. Spotkanie to miało na celu połączenie przedstawicieli środowiska naukowego, środowiska akademickiego i przemysłu kosmetycznego, zainteresowanych najnowszymi odkryciami naukowymi dotyczącymi naturalnych składników aktywnych kosmetyków oraz ich regulacji prawnych. Spotkanie obejmowało następujące tematy: „Innowacyjne źródła naturalnych składników kosmetycznych”, Metody badania naturalnych składników kosmetyków”, „Globalne kwestie regulacyjne dla branży kosmetycznej” oraz „Kosmeceutyki”.
W ten bardzo ciekawy program wpisały się takie tematy jak:
Potencjał przeciwzapalny β-damascenonu, kwiatów róży i innych roślin,
Profil fitochemiczny i potencjał kosmetyczny wybranych roślin greckich,
Nauka stojąca za tradycją: Maca peruwiańska (Lepidium peruvianum synonim L. meyenii) jako starożytne, tradycyjne, wielofunkcyjne źródło ziół do opracowywania innowacyjnych, standaryzowanych produktów terapeutycznych o potencjalnych korzyściach zdrowotnych dla współczesnych zastosowań specyficznych dla płci i wieku,
Żywica Pistacia lentiscus (guma mastyksowa Chios): współczesny „starożytny” środek fitoterapeutyczny i kosmetyczny i wiele innych tematów, które można znaleźć na stronie: https://naturalcosmeticsim.org/scientific-programme/.
Dla mnie osobiście niezwykle ciekawe były takie zagadnienia jak:
Techniki dzielone w poszukiwaniu naturalnych produktów o znaczeniu kosmetycznym,
Różne rodzaje kultur roślinnych in vitro jako źródło surowców kosmetycznych oraz
Geranium pyrenaicum Burm. ekstrakty o potencjalnym zastosowaniu w kosmetykach opartych na produktach naturalnych.
W trakcie Konferencji odbyła się także sesja posterowa, na której zaprezentowano najnowsze badania związane z tematyką Konferencji.
Ciekawą formę stanowiły także warsztaty:
Warsztat modeli tkankowych 3D autorstwa MatTek
Podstawy (bazy/podłoża) kosmetyków oraz
Obliczanie wskaźnika naturalnego i organicznego.
Osobiście wzięłam udział w warsztatach modeli tkankowych 3D, co było niezwykłą przygodą i dostarczyło nie tylko nowej dawki umiejętności, ale też mnóstwa radości.
Ani muru muru, czyli o naturalnym maśle z Amazonii…
Masło Murumuru pozyskiwane jest z owoców (a właściwie orzechów) rośliny o nazwie Astrocaryum murumuru Mart., która naturalnie występuje w lasach Amazonii. Roślina mierzy od 3 do 6m. Spotykana bywa na brzegach rzek i terenach zalewowych. Jest uważana za wskaźnik żyznych gleb. Owocuje w porze deszczowej i produkuje do 3 kiści owoców, z których każdy zawiera do 300 owoców. Mają one żółty miąższ, który ulega rozkładowi po spadnięciu na ziemię. Orzech ma kształt białego migdała. Nasiona bogate są w olej tłoczony na zimno (nawet do 40% zawartości składu nasion) o korzystnym stosunku kwasów omega- 3 do omega-6. Głównymi składnikami oleju są średniołańcuchowe trójglicerydy, a przede wszystkim kwas laurylowy. Zawiera także kwas mirytynowy oraz oleinowy, fitosterole (β-sitosterol) oraz witaminy (wit. A). Masło murumuru stanowi coraz częstszy składnik kosmetyków pielęgnacyjnych takich jak: pudry sypkie, pudry w kamieniu, mleczka i balsamy do ciała, odżywki do włosów, żel pod prysznic oraz masła brązujące.
Zastosowanie w lecznictwie: Masło znane jest przede wszystkim z właściwości dermatologicznych – wspomaga łagodzenia zmian zapalnych i wykazuje działanie przeciwbakteryjne. Zabezpiecza skórę przed działaniem niekorzystnych czynników i wolnych rodników. Jest naturalnym emolientem.
Zastosowanie w kuchni: Grzbiety palmy posiadają ciernie używane są przez kobiety zamieszkujące Amazonię do szycia.
Owoce murumuru stanowią pokarm dla zwierząt gospodarczych. W Peru orzechy są rozłupywane ze względu na biały, podobny do kokosa miąższ. W Brazylii kobiety Matis wydobywają bielmo, siedząc w pobliżu drzwi swoich wspólnych domów. Galaretowaty zarodek jest spożywany jako przekąska.
Może być również używany do częściowego zastąpienia masła kakaowego w czekoladzie, zapewniając jędrniejszą konsystencję w środowiskach, w których temperatura jest wyższa. Masło Murumuru ma tę wielką zaletę, że ma niską kwasowość (od 4% do 5%), zwłaszcza gdy jest wytwarzane ze świeżych nasion, co zmniejsza koszty rafinacji.
Zastosowanie w kosmetyce: Olej posiada właściwości pielęgnacyjne, natłuszczające i uelastyczniające. Wykazuje działanie ochronne przed niekorzystnym działaniem czynników atmosferycznych. Nie obciąża zbytnio skóry i włosów, dlatego może być stosowany u osób z cerą mieszaną lub tłustą (sama sprawdziłam, że nie zatyka porów:).
Możliwości stosowania masła:
- jako odżywka do włosów na suche końcówki
- jako środek wspomagający modelowanie włosów
- jako balsam na spierzchnięte usta
- jako balsam do ciała na suchą skórę
- z balsamem do opalania
- jako krem do natłuszczania przesuszonych miejsc
- do pielęgnacji skóry atopowej i podrażnionej
- jako balsam ochronny
Murumuru wchodzi w skład wielu kosmetyków pielęgnacyjnych, w tym kosmetyków kolorowych. Jakość masła Murumuru jest podobna do tłuszczu z nasion palmy Tucumã i palmy kokosowej, ale ma tę zaletę, że zapewnia większą konsystencję ze względu na jego temperaturę topnienia tj. 33 °C, która jest lepsza niż w przypadku palmy Tucumã (30°C) i palmy kokosowej (22,7°C). Umożliwia mieszanie go z innymi masłami roślinnymi, które mają niższą temperaturę topnienia.
Masło Murumuru było wysoko cenione w Europie i Stanach Zjednoczonych w latach 40. i 50. XX wieku, kiedy służyło jako składnik kremów roślinnych i mydeł. Dziś wiemy, że mydła zawierające masło Murumuru wraz z masłem Ucuuba pozostawiają na skórze warstwę ochronną podobną do silikonu tyle, że nie zatyka porów. Połączenie tych dwóch maseł to doskonała kuracja dla skóry suchej i zmęczonej. W produktach do włosów masło Murumuru pomaga utrzymać pokręcone włosy, jednocześnie odżywiając i wzmacniając cebulki włosów.
Masło Murumuru stosuje się w niewielkich ilościach w szamponach (0,5% do 1%) oraz formułach odżywek, kremów, mydeł, pomadek i dezodorantów (0,5% do 8%)
Mnie osobiście bardzo przypadł do gustu zapach i przyjemny efekt jego działania w pudrze brązującym…
Piśmiennictwo
Ericsem Pereira, Marcela Cravo Ferreira, Klicia Araújo Sampaio, Renato Grimaldi, Antonio José de Almeida Meirelles, Guilherme José Maximo,
Physical properties of Amazonian fats and oils and their blends,
Food Chemistry, Volume 278, 2019, Pages 208-215, ISSN 0308-8146,
https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-05509-1_10
Fleck CA, Newman M. Advanced Skin Care – A Novel Ingredient. J Am Coll Clin Wound Spec. 2014;4(4):92-94. Published 2014 Mar 25. doi:10.1016/j.jccw.2014.02.002
Pereira Lima R., Souza da Luz P. T., Braga M., et al. Murumuru (Astrocaryum murumuru Mart.) butter and oils of buriti (Mauritia flexuosa Mart.) and pracaxi (Pentaclethra macroloba (Willd.) Kuntze) can be used for biodiesel production: physico-chemical properties and thermal and kinetic studies. Industrial Crops and Products. 2017;97:536–544. doi: 10.1016/j.indcrop.2016.12.052
