Retrospekcja, czyli jeszcze raz o angince…

starr-110307-1938-Pelargonium_graveolens-leaves-Kula_Botanical_Garden-Maui

Photo by Starr Environmental on Foter.com / CC BY

Pelargonia szorstka, pelargonia pachnąca, anginka, cytrynka – surowiec zielarski stanowi liść. Olejek geraniowy pozyskiwany jest także z łodygi i kwiatów. W swoim składzie zawiera geraniol, cytronellol, kwas geraniowy, cytral oraz eugenol i wiele innych komponentów. Poza olejkiem eterycznym w roślinie występują: flawonoidy, garbniki i kwasy fenolowe. Surowiec znalazł zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym, do produkcji olejku geraniowego, który odstrasza komary oraz wciąż znajduje swoje miejsce w lecznictwie tradycyjnym.

Zastosowanie w lecznictwie:

Surowiec jak i olejek z niej pozyskiwany posiada właściwości:

  • przeciwzapalne
  • przeciwbólowe
  • odkażające (przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne)
  • uspokajające (aromaterapia), ułatwiające zasypianie, także w okresie klimakterium
  • antycellulitowe (pomaga usuwać nadmiar wody z organizmu)
  • łagodzące bóle miesiączkowe
  • pobudzające układ odpornościowy
  • antyseptyk stomatologiczny (rozcieńczony olejek wspomaga leczenie zapaleń języka i błony śluzowej jamy ustnej)
  • w infekcjach gardła i jamy ustnej, w przebiegu chorób górnych dróg oddechowych
  • moczopędne i regulujące krążenie krwi
  • odświeżające, relaksujące.

Roślina od wieków używana jest na różnego rodzaju stany zapalne, na ból ucha w formie okładów ze świeżych liści, na bóle reumatyczne i neuralgiczne. Można wykonać okłady ze świeżo otartych liści, oliwkę z dodatkiem olejku geraniowego lub nalewkę na bazie alkoholu, którą zastosujemy zewnętrznie na bóle zarówno nawracające jak i bóle nieswoiste, bóle głowy oraz świeże liście na ból ucha.

Oliwka z dodatkiem olejku geraniowego: 2 łyżki oleju bazowego (oliwka dla dzieci, oliwa z oliwek lub inny olej) wzbogacić 10 kroplami olejku geraniowego, wymieszać. Masować bolące miejsce. Oliwkę można zastosować także na bóle głowy. Nakładać na skronie i delikatnie masować.

Napar z pelargonii: 4-5 listków świeżych pelargonii zalać gorącą wodą (250ml), odstawić pod przykryciem na 15 minut, odcedzić, ostudzić. Płukać bolące gardło, podczas infekcji i stanu zapalnego jamy ustnej, dziąseł oraz języka. Jest też pomocny przy bólu zęba, ze względu na ten sam składnik, który występuje w goździkach (eugenol). Można także wykorzystać go jako płukankę przy nieprzyjemnym zapachu z ust.

Nalewka z pelargonii: 5 łyżek świeżych liści zalać 1l wódki. Zamknąć w butelce z ciemnego szkła, odstawić na 2 tygodnie w ciemnym miejscu, od czasu do czasu zamieszać. Odcedzić liście. Nalewkę stosować zewnętrznie do nacierań lub dodawać kilka kropel do herbaty podczas infekcji.

Świeże listki roztarte w moździerzu – okłady na bolące miejsca, na trudno gojące rany, wypryski oraz miejsca po ukąszeniu owadów.

Kąpiele lecznicze: do wanny z ciepłą wodą dodać świeże listki pelargonii lub kilka krople olejku geraniowego. Kąpać się 15-20 minut. Kąpiel działa wyciszająco, relaksująco, uspokajająco. Pomaga także w problemach skórnych, zmianach zapalnych. Po takiej kąpieli powinniśmy też dość szybko zasnąć:)

Sposób na opryszczkę: 1 kroplę olejku eterycznego lub roztarty liść nałożyć na miejsce z tworzącym się pęcherzykiem w przebiegu opryszczki. Olejek działa przeciwwirusowo. Jeśli obawiamy się podrażnienia w miejscu podania olejku możemy go rozcieńczyć z 1-2 kroplami oleju bazowego. Nierozcieńczony będzie jednak skuteczniejszy.

Cukierki geraniowe: na kostkę cukru nałożyć 1 kroplę olejku. Trzymać długo w ustach do rozpuszczenia. Cukierek wspomaga leczenie schorzeń jamy ustnej i gardła.

Przeciwwskazania: dzieci do lat 6, kobiety w ciąży i w okresie karmienia (surowiec ma działanie estrogenne).

 

Zastosowanie w kuchni: Roślina doniczkowa i działkowa uprawiana jako ozdobna, zapachowa oraz odstraszająca owady. Listki posiadają przyjemny cytrynowo-różany zapach, inne odmiany mają nieco inną nutę zapachową. Można dodawać je do herbaty w celu aromatyzacji. Niektórzy zdobią nią potrawy, dodają do lukru, aby nadać nutę zapachową oraz pieką z dodatkiem liści. Można ją łączyć z cytryną, miętą czy werbeną. Osobiście nie próbowałam, więc jest to kolejne wyzwanie kulinarne.

 

Zastosowanie w kosmetyce: Olejek geraniowy to składnik perfum i wód toaletowych. Posiada właściwości antycellulitowe oraz pomaga walczyć z wypryskami, łupieżem oraz opryszczką.

Balsam antycellulitowy:

Do gotowego balsamu np. z masłem kakaowym dodać olejek geraniowy w proporcji 5 kropel na 2 łyżki kosmetyku.

Można także wzbogacić nim olej migdałowy lub kokosowy i wmasowywać w skórę.

 

Tonik na trądzik:

 Przygotować napar jak wyżej, nałożyć na wacik i przemywać 1-2 razy dziennie twarz.

 

Płukanka do włosów z towarzyszącym łupieżem:

Wykonać mocniejszy napar. Płukać nim głowę po umyciu wcześniej szamponem. Tylko spłukać. Stosować 2 razy w tygodniu.

 

 

Płukanka do jamy ustnej i gardła:

1-2 krople na szklankę wody o temperaturze pokojowej, płukać gardło 2-3 razy dziennie. Można dodać do niej 1 łyżeczkę miodu.

 

Kąpiel aromaterapeutyczna:

Do ciepłej wody dodać kilka kropel olejku geraniowego i mandarynkowego. Kąpać się około 15 minut. Kąpiel poprawia nastrój oraz relaksuje.

 

Geranium w domu, zima nie straszna…;)

 

 

 

 

Piśmiennictwo:

Kędzia A.,Postępy Fitoterapii 3/2007, s. 128-132
Kędzia A., Postępy Fitoterapii, 2009 – czytelniamedyczna.pl
Dudka A., POSTĘPY W OCHRONIE ROŚLIN 53 (1) 201
Mączka W. et al, Postępy Fitoterapii 1/2016, s. 39-43
Lapczynski A, Bhatia SP, Foxenberg RJ i wsp. Fragrance material review on geraniol. Food Chem Toxicol 2008; 46:S160-70
K Gleń-Karolczyk, E Boligłowa – Journal of Research and…, 2015 – yadda.icm.edu.pl
A. Flis, K. Pikul – 2013 – think.wsiz.rzeszow.pl