Chaber bławatek – surowiec zielarski stanowi kwiat pozbawiony kielicha. Jest źródłem związków takich jak: antocyjany (pochodną cyjanidyny), flawonoidy, garbniki oraz gorycze (centauryna). Może być stosowany do wewnątrz przy infekcjach układu moczowego. Działa moczopędnie (flawonoidy), łagodzi stany zapalne układu moczowego. Jego spożycie jest korzystne przy wzdęciach, zaburzeniach trawienia oraz niedostatecznym wydzielaniu żółci. W formie okładów łagodzi stany zapalne spojówek oraz objawy skórne niektórych schorzeń dermatologicznych. Korzystnie wpływa na naczynia krwionośne w obrębie gałki ocznej (antocyjany).
Zastosowanie w lecznictwie: Napar: 1 łyżkę stołową kwiatów zalać szklanką gorącej wody, zaparzyć pod przykryciem około 15 minut, przecedzić. Pić pół szklanki naparu 2 razy dziennie między posiłkami. Napar przynosi efekt moczopędny. Jest polecany na przewlekłe, mało nasilone schorzenia nerek, pomocniczo w obrzękach (krążeniowych i nerczycowych), na stany zapalne miedniczek i kłębków nerkowych. Zawiera jony potasu.
Ze względu na obecność związków gorzkich napar wspomaga także proces trawienia. Jego picie przed posiłkiem powoduje zwiększenie wydzielania soków trawiennych. Poprzez działanie żółciopędne łagodzi wzdęcia, uczucie pełności w nadbrzuszu oraz objawy niestrawności.
Okłady zewnętrznie: Wykonać napar jak wyżej. Po ostudzeniu i przecedzeniu stosować na stany zapalne oczu, brzegów powiek i spojówek oraz przy nadwrażliwości na promienie słoneczne i inne podrażnienia wynikające z działania czynników zewnętrznych.
W medycynie tradycyjnej używany do tamowania krwawień, na alergie i zmiany zapalne skóry oraz w zaburzeniach cyklu miesiączkowego. Mocniejszym naparem można płukać gardło przy objawach infekcji górnych dróg oddechowych.
Zastosowanie w kuchni: Z bławatka sporządza się sok, nalewkę oraz wino. Służy jako dodatek ozdobny do deserów, ciast oraz czekolady. Wchodzi w skład wieloskładnikowych mieszanek ziołowych do picia.
Wino bławatkowe: „Na 10L: 2,5 kg cukru, 6,5L wody, 2L płatków kwiatowych chabra bławatka, 2 cytryny pokrojone w plastry (bez pestek), drożdże winne, 3g pożywki.
Na 18L: 4,5 kg cukru, 12L wody, 4L płatków kwiatowych chabra bławatka, 3 cytryny pokrojone w plastry (bez pestek), drożdże winne, 4g pożywki.
Sposób wykonania: 4,5 kg cukru rozpuścić w 12 l wrzącej wody, po ostudzeniu dodać 4 l płatków kwiatowych chabra bławatka, 3 cytryny umyte i pokrojone w plastry (bez pestek) oraz drożdże. Fermentować. Po zakończeniu fermentacji i przecedzeniu zaleca się dolanie 6 l słodkiego czerwonego wina.” (źródło: http://www.nutrivitality.pl/).
Zastosowanie w kosmetyce: Płyn na opuchnięte powieki: wykonać jak napar, zamoczyć w nim płatek kosmetyczny lub kompres gazowy i przykładać na obrzmiałe powieki. Zmniejsza opuchliznę i przywraca właściwy wygląd.
Napar z bławatka w formie okładów lub przemywań zalecany jest także osobom długo korzystającym z komputera.
Płyn do wcierania w skórę głowy: wykonać napar i przemywać nim skórę głowy. Łagodzi objawy łupieżu.
Ziołowe spa dla zmęczonych stóp: napar z bławatka połączyć z naparem z ziela tymianku i dodać do ciepłej wody. Zanurzyć stopy na 10 minut w kąpieli. Delikatnie osuszyć ciepłym ręcznikiem (można położyć go na grzejniku). Wmasować kilka kropel oleju wiesiołkowego lub oliwy z oliwek i pozostawić do wchłonięcia. Kąpiel działa odkażająco, odświeżająco i pobudza delikatnie krążenie.
Maseczka do wrażliwej skóry: 2 łyżki kwiatów bławatka rozetrzeć w misce/moździerzu z 2 łyżkami jogurtu naturalnego. Można także zmiksować uzyskując jednolitą konsystencję. Nałożyć na twarz na 10-15 minut. Zmyć delikatnie wacikiem nasączonym wodą. Maseczka łagodzi podrażnienia.
Bławatek zawiera witaminę C – naturalny antyoksydant. Przemywanie skóry naparem z kwiatów jest korzystne dla każdego rodzaju cery:
– dla skóry trądzikowej i z problemami – działa przeciwzapalnie i odkażająco, zmniejsza podrażnienia, szczególnie po stosowaniu preparatów wysuszających.
– dla skóry naczynkowej – przeciwzapalnie i uszczelniająco na naczynka
– dla cery zmęczonej wraz z objawami starzenia – odświeża i zapobiega powstawaniu zmarszczek
– dla skóry wrażliwej i alergicznej – łagodzi podrażnienia, zmiany uczuleniowe pod warunkiem, że osoba stosująca bławatek nie jest na niego uczulona. (najlepiej zrobić test na nadgarstku z niewielkiej ilości naparu).
Jasieniec, wołoszek czy wasilek – tak zwykle nazywa się błękitny chaber bławatek. Na tyle potrafi zachwycić sobą, że warto poszukiwać w nim nowych zastosowań.