Wierzba biała – surowiec zielarski stanowi kora 2-3 letnich pędów zbierana przed wypuszczeniem liści. Podstawowymi składnikami występującymi w korze są związki fenolowe w postaci glikozydów (salicyna, populina) oraz kwasów (salicylowy) jak też garbniki i flawonoidy. Fenole mają właściwości odkażające, przeciwzapalne. Salicylany obniżają gorączkę, łagodzą ból oraz stany zapalne. Garbniki działają ściągająco i odkażająco, zaś flawonoidy nasilają wydalanie moczu.
Zastosowanie w lecznictwie: Odwar: 2 łyżki wysuszonej rozdrobnionej kory zalać wrzątkiem (1 szklanka) i gotować około 15 – 20 minut, odcedzić i pić przy przeziębieniu. Łagodzi stany zapalne jamy ustnej i gardła, dróg oddechowych, przewodu pokarmowego oraz obniża gorączkę. Taka domowa aspirynka na objawy przeziębienia i grypy, bóle głowy nie tylko migrenowe.
Dziś tak łatwo o infekcję, więc pomyślałam, że przypomnienie dobrych właściwości kory wierzby, może posłużyć jako alternatywa do leczenia substancjami chemicznymi.
Przy bólach reumatycznych sporządzić odwar z 1,5 łyżki kory na 2 szklanki wody i pić go przynajmniej 3 razy dziennie. Dla poprawy smaku można dodać sok z malin lub miód.
Kora wierzby wchodzi w skład mieszanek o działaniu: przeciwgorączkowym, przeciwreumatycznym, na nerwobóle, przeciwbiegunkowym oraz leków do użytku zewnętrznego na RZS (Reumatoidalne Zapalenie Stawów). Salicylany w niej zawarte są mniej drażniące od syntetycznych, które spotykamy w lekach. Są może i słabsze w działaniu, lecz mniej drażnią żołądek.
Działanie moczopędne odwarów z kory wykorzystuje się obecnie w leczeniu dny moczanowej i usuwanie złogów kwasu moczowego.
Nasze prababcie z poświęconych palm w Niedzielę Palmową zbierały „kotki” wierzbowe i zjadały je profilaktycznie na ból gardła i kaszel. Dlatego też do dziś w medycynie ludowej odwary z kory wierzby służą jako płukanka do jamy ustnej i gardła.
Mnisi pijali herbatkę z wierzby na dobry sen i w celu obniżenia libido.
Kora wierzby jest przeciwwskazana u osób uczulonych na salicylany, małych dzieci, kobiet w ciąży oraz chorych na astmę, gdyż może nasilać objawy choroby. Pita w dużych ilościach poprzez zawarte w niej garbniki może powodować zaparcia.
Pamiętam z dzieciństwa, jak zrywaliśmy jej listki i zjadaliśmy. Chyba wtedy mniej chorowałam…:)
Zastosowanie w kuchni: Dawniej sporządzano napoje z liści wierzby i pito je na pogrzebach obok wina. Obecnie w zasadzie używa się wyłącznie kory wierzby do sporządzania herbatki na przeziębienie.
Zastosowanie w kosmetyce: Kąpiel na potliwe nogi: przygotować odwar jak wyżej i moczyć w nim nogi około 15 minut. Taka kąpiel wysusza i zmniejsza potliwość stóp oraz chroni przed grzybicami.
Wyciąg z kory wierzby nadaje się do pielęgnacji cery tłustej, trądzikowej oraz z problemami. Odwarem można przemywać trudno gojące rany i wypryski lub stosować go w formie okładu na chorobowo zmienione miejsce.
Kwas salicylowy, który występuje w surowcu, wchodzi w skład wielu kosmetyków oraz leków dermatologicznych o działaniu odkażającym, złuszczającym i oczyszczającym.
Jedna z nazw gatunków wierzby białej to wierzba płacząca. Jej konary zwisają w dół, pochylają się nad ziemią i „płaczą” nad nią… stąd nazwałam ją płaczliwym drzewem. Gdyby wiedziała, ile nosi w sobie zalet, może by nie płakała…