Perz właściwy, psia pasza – surowcem leczniczym jest kłącze, które zbiera się jesienią lub wiosną i suszy. W jego skład wchodzą: polisacharydy, związki krzemu, cukry proste (fruktoza) oraz mannitol, inulina i olejek eteryczny. Jest też źródłem potasu, żelaza i witaminy C. Ma działanie moczopędne, lekko przeczyszczające, przeciwmiażdżycowe i pomocnicze w leczeniu cukrzycy. Uważany jest za ziółko czyszczące krew.
Zastosowanie w lecznictwie: Napar: 1 łyżeczkę surowca zalać wrzątkiem i zaparzać pod przykryciem 15 minut. Pić do 3 razy dziennie. Zwiększa diurezę, przez co usuwa szkodliwe substancje w moczu. Poleca się go na stany zapalne układu moczowego (zapalenie pęcherza moczowego, cewki moczowej, kamicy moczowej), pomocniczo w reumatyzmie oraz cukrzycy, trądziku i dnie moczanowej. Przy takiej kuracji zaleca się dodatkowo spożywać przynajmniej 1l wody.
Odwar: w proporcji 0,5 – 1 łyżkę surowca / 1 szklanka wody. Gotować około 15 minut pod przykryciem, odcedzić. Zastosowanie w chorobach związanych z zaburzeniem przemiany materii oraz wydzielaniem żółci podobnie jak sok. Może być także używany w chorobach górnych dróg oddechowych – ma działanie łagodzące i powlekające.
Mannitol zawarty w kłączu jest pomocny w zaparciach, reguluje wypróżnienia.
Dłuższe picie perzu sprzyja obniżeniu poziomu cholesterolu we krwi i działa ochronnie na wątrobę.
Zastosowanie w kuchni: Ze zmielonego kłącza perzu wytwarzana jest mąka. Dodaje się ją czasem na przykład do chleba o nazwie pumpernikiel. Prażone i zmielone kłącze stanowiło zamiennik kawy w czasach głodu podobnie jak cykoria.
Jakie było moje zdziwienie, kiedy w pobliskiej piekarni zobaczyłam ten chleb… i jak myślicie, co zrobiłam…
Niegdyś perzu używano w produkcji alkoholi takich jak wódka czy piwo.
Zastosowanie w kosmetyce: Napar może służyć do przemywania zmian skórnych takich jak: wypryski, czyraki, łuszczyca ze względu na działanie odkażające i powlekające. Herbatka z perzu wspomaga walkę z trądzikiem oraz powoduje uszczelnienie drobnych naczynek.
Nasiadówki: przygotować jak napar, wlać do miseczki i usiąść w niej. Skuteczny środek łagodzący hemoroidy.
Kuracja oczyszczająca: przygotować napar jak wyżej, pić go 3 razy dziennie po posiłku na przemian z sokiem z brzozy. Wypijać przy tym 1-2 litry wody.
Perz jest chwastem trudnym do usunięcia i zazwyczaj kojarzy nam się z nieproszonym gościem. Może jednak skutecznie oczyszczać organizm z toksyn, także po antybiotykoterapii oraz wspomagać kurację odchudzającą. Zaś produkty z mąki z perzu smakują znakomicie i są źródłem soli mineralnych.