Senes, strączyniec – surowiec zielarski stanowią jego liście. Głównymi składnikami chemicznymi są antrachinony (sennozydy A i B). Występują w nich ponadto flawonoidy, olejek eteryczny i śluz. Podstawowe działanie senesu to efekt przeczyszczający po 8-12h. Stosuje się go krótkotrwale w zaparciach o różnych przyczynach. Z jednej strony jest bardzo skuteczny, z drugiej jednak – nie każdy może go stosować i nie należy wydłużać czasu kuracji (do 10-14 dni), by nie zaburzyć pracy jelit oraz nie wywołać innych działań niepożądanych.
Zastosowanie w lecznictwie: Napar: 1g surowca zalać niepełną szklanką gorącej wody, zaparzać przez ok. 10 minut. Pić raz dziennie napar przed snem. Napar działa przeczyszczająco i żółciopędnie.
Kto nie może stosować senesu:
– osoby uczulone na senes
– chorzy z atonią jelit i niedrożnością jelit, z owrzodzeniami jelit, z zapaleniem wyrostka robaczkowego
– chorzy na chorobę Crohna,
– osoby uskarżające się na bóle brzucha o nie ustalonej przyczynie,
– w stanie odwodnienia organizmu
– dzieci do 12 roku życia
– kobiety w ciąży i w okresie karmienia
– nie zaleca się także przyjmowania senesu podczas miesiączki.
Jakie działania niepożądane mogą wystąpić podczas kuracji senesem?
– bóle brzucha
– dolegliwości skurczowe
– luźny stolec lub biegunka
– czerwone zabarwienie moczu
– utrata wody i elektrolitów (niedobór potasu).
Medycyna tradycyjna Indii stosuje liście senesu w następujących schorzeniach: na utratę apetytu, problemy z wydzielaniem żółci, zapalenie oskrzeli oraz zewnętrznie w połączeniu z octem. Służą także jako henna do farbowania włosów na czarny kolor.
W RPA z kolei używano senesu w leczeniu grypy (na katar oraz jako środek wykrztuśny – brak dziś jednak danych eksperymentalnych), zewnętrznie na czyraki i rany oraz na problemy trawienne.
Leczyć, nie leczyć? Oto jest pytanie. Leczyć, ale w myśl zasady: „Primum non nocere”…
Źródła:
Postępy Fitoterapii 2-3/2001, s. 3-8
http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Herbal_-_HMPC_assessment_report/2009/12/WC500018219.pdf