Czarna dama polskich ogrodów, czyli o malwie czarnej…

malwa

Malwa czarna – surowiec zielarski stanowi jej kwiat. Jest niezwykle bogaty w śluz oraz antocyjany (malwidynę) barwiące jej kwiaty na ciemny kolor. Zawiera także fitoestrogeny, żywice, sole mineralne, garbniki, flawonoidy oraz kwasy fenolowe . Ze względu na zawartość śluzu kwiat malwy czarnej stosuje się w stanach zapalnych dróg oddechowych z towarzyszącym kaszlem, podrażnieniem gardła, błon śluzowych, przy chrypce oraz jako środek łagodzący na skórę. Medycyna tradycyjna poleca ją także w zaburzeniach hormonalnych podczas miesiączki oraz w celu łagodzenia objawów przekwitania ze względu na obecność fitoestrogenów. Suszone kwiaty służą do barwienia tkanin oraz win, likierów, a także wszelkich przetworów domowych i stanowią dodatek do herbatek ziołowych.

Zastosowanie w lecznictwie: Odwar z kwiatów zebranych w wakacje – 1 łyżkę kwiatów malwy zalać 1 szklanką wody, gotować do wrzenia, odstawić na pół godziny, odcedzić.

Odwar można pić w celu łagodzenia nieżytów gardła i krtani, a także stosować jako płukankę lub płyn do przemywania skóry. Łagodzi podrażnienia, objawy stanu zapalnego (kaszel, chrypka), łagodzi i koi. Można także go pić w stanach zapalnych przewodu pokarmowego podobnie jak prawoślaz lekarski.

Podobne właściwości mają maceraty z liści lub kwiatów malwy czarnej.

Antocyjany i flawonoidy uszczelniają naczynka krwionośne, wspomagają mikrokrążenie oka i jego właściwe odżywienie. Są także korzystne przy żylakach i uczuciu ciężkości nóg.

W innych celach np. łagodzeniu zaburzeń miesiączkowych zaleca się pić 1 szklankę dziennie. Medycyna tradycyjna poleca malwę czarną przy menstruacji, klimakterium, bezpłodności oraz innych zaburzeniach cyklu.

Zastosowanie w kuchni: Kwiaty malwy czarnej to przede wszystkim naturalne barwniki dodawane do żywności. Pogłębiają kolor trunków alkoholowych (likierów, win), przetworów. Najczęściej jednak spotyka się je w mieszankach ziołowych i herbatkach. Ich dodatek nadaje kolor i przyjemniejszy smak herbatkom.

Zastosowanie w kosmetyce: Odwar z kwiatów malwy uszczelnia naczynka włosowate przez co jest korzystny dla osób z cerą naczyniową i bardzo reaktywną. Można go pić w celu lepszego uszczelniania naczynek. Dodawana jest obecnie do kremów, maseczek, toników, mleczek do zmywania oraz innych kosmetyków dedykowanych cerze wrażliwej i skłonnej do zaczerwienień. Wchodzi w skład szamponów łagodzących podrażnienia.

„Rezedy wonią bogate.
Biedronkom podają usta,
A malwy dziwią się – dziwią,
Jak pięknie w barwnych im chustach…”

Malwy różowe są piękne, ale te czarne to prawdziwe damy w polskich ogrodach…

ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, 4 (77), 24 – 35

Kużnicka B., Dziak M.: Zioła i ich zastosowanie. PZWL, Warszawa 1987

Kozłowski J.: Rośliny bogate w barwniki oraz ich znaczenie i zastosowanie. Cz.I. Wiad. Ziel., 2002, 5, 9-12

http://espz.pl/materialy/klimakterium.pdf
Post Fitoter 2015; (16)4: 216-222
G Nowak, J Nawrot – Herba Polonica, 2009 – herbapolonica.pl
Postępy Fitoterapii 2/2000, s. 10-16