Kukurydza zwyczajna – surowiec zielarski stanowią znamiona słupków kwiatów, które zbiera się na początku kwitnienia. Głównymi substancjami zawartymi w znamionach są fitosterole (najważniejszy z nich to β-sitosterol), saponiny, związki mineralne, np.: potasu, olejek eteryczny. Znalazły one zastosowanie jako środek moczopędny w schorzeniach dróg moczowych, przeroście gruczołu krokowego, w kamicy i pomocniczo w reumatyzmie.
Z ziarniaków kukurydzy pozyskuje się także skrobię, która służy do wyrobu niektórych postaci leku w aptece – pudrów czy zasypek.
Kukurydza stanowi źródło niektórych witamin takich jak: witaminy B1, B2, B6, B12, D, C, E i K.
Znaczenie lecznicze posiada również olej kukurydziany. Zawiera on fitosterole, podobnie jak znamiona kukurydzy oraz korzystne kwasy tłuszczowe (kwas oleinowy i linolowy) oraz witaminę E.
Zastosowanie w lecznictwie:
Odwar ze znamion kukurydzy: 0,5g suszonego surowca zalać szklanką zimnej wody i gotować 15-20 minut. Pić 3 razy dziennie. Odwar nasila wydalanie moczu, oczyszcza organizm z toksyn. Jest korzystny we wspomaganiu leczenia schorzeń takich jak: stany zapalne pęcherza moczowego, cewki moczowej, w kamicy moczowej i przeroście gruczołu krokowego. Można go stosować jako środek oczyszczający organizm przy nasilonych objawach reumatycznych oraz kuracjach detoksykacyjnych i odchudzaniu.
Uważa się także, że spożycie kukurydzy w posiłku hamuje apetyt i daje uczucie sytości.
Olej, a także wyciąg gęsty z zarodków kukurydzy stanowią składnik suplementów i leków stosowanych w profilaktyce i łagodzeniu objawów przerostu gruczołu krokowego (stadium I i II).
Niegdyś stosowano prażone ziarna kukurydzy z dodatkiem miodu na biegunkę.
Na tzw. ”suchoty”, czyli dawniej nazywane choroby płuc u dzieci, zalecano trzykrotne kąpiele w odwarze z trzech nie pokrojonych skręconych łodyg kukurydzy. Na Ukrainie na kaszel pito odwar z ziaren i kolby kukurydzy.
Zastosowanie w kuchni:
Główne zastosowanie w kuchni mają kolby kukurydzy i kukurydza konserwowa, którą dodaje się do sałatek i marynat. Z ziaren pozyskuje się mąkę, kaszę oraz skrobię kukurydzianą – składnik obwarzanków, ciastek, puddingów i sosów. Zaleca się spożywanie skrobi kukurydzianej w niektórych chorobach. Codziennością stały się płatki czy chrupki kukurydziane.
Najbardziej znaną potrawą z użyciem mąki kukurydzianej jest włoska polenta.
Polenta (wersja tradycyjna): odrobina soli, szklanka mąki kukurydzianej, 1,5l wody
Wykonanie: Zagotować wodę z dodatkiem soli. Do wrzącej wody dodawać małymi porcjami mąkę kukurydzianą i mieszać drewnianą łyżką. Gotować polentę ok. 30-40 min na małym ogniu mieszając. Wylać ją na drewnianą mokrą tacę, odczekać kilka minut. Można podawać ją jako dodatek do mięsa lub odczekać, aż wystygnie, pokroić nożem i usmażyć na maśle.
Olej kukurydziany może natomiast stanowić dodatek do surówek i sałatek.
Inne kukurydziane potrawy to:
Sałatka z kurczaka z kukurydzą: 1 pierś z kurczaka ugotowana do miękkości, 2 jabłka, 1 papryka czerwona, puszka kukurydzy, niecała cytryna, oliwa, sól, pieprz. Mięso i paprykę pokroić w kosteczkę i wymieszać je w salaterce. Dodać kukurydzę, polać oliwą, sokiem z cytryny i przyprawić. Dokładnie wymieszać. Schłodzić w lodówce przed podaniem.
Sałatka żółta (przepis Asi): 1 puszka kukurydzy, drobno posiekane ząbki czosnku, kawałek sera żółtego, ananas (opcjonalnie) żółtka jaj, majonez, sól, pieprz. Składniki pokroić na drobno, wymieszać ze sobą, dodać majonez i przyprawy do smaku.
Pamonha z kukurydzy: kolby młodej kukurydzy z liśćmi, masło, filiżanka mleka, sól, pół łyżeczki anyżu, filiżanka cukru.
Wykonanie: kolby kukurydzy zetrzeć na tarce. Ziarna zmielić. Dodać do nich cukier, masło (1 łyżka), sól, mleko, zmielony anyż. Zagotować do otrzymania gęstej masy. Przygotowaną masę włożyć w liście i obwiązać nitką jak sakiewki. Gotować w osolonej wodzie do powstania żółtego koloru nadzienia. Podawać na ciepło po usunięciu nitek.
Zastosowanie w kosmetyce:
W kosmetyce od dawna wykorzystuje się cenne właściwości oleju kukurydzianego, głównie za sprawą cennych kwasów tłuszczowych i witaminy E.
Odżywka do paznokci: 1 łyżkę oleju kukurydzianego zmieszać z 2 kroplami witaminy E w płynie. Wmasować w paznokcie i skórki. Pozostawić na noc.
Maść na suche stopy: zmieszać 1 tubkę maści z witaminą A z 1 płaską łyżeczką oleju kukurydzianego. Umyć stopy, dokładnie osuszyć ręcznikiem, nałożyć maść. Pozostawić do wchłonięcia, nadmiar usunąć dłonią.
Kukurydza często uznawana jest za „jadalne złoto Ameryki”, która nota bene jest jej ojczyzną. Najstarsze ślady kolb kukurydzy odkryte w Meksyku datuje się na 2500r p.n.e.
Mnie kukurydza kojarzy się nie tylko z kinowym popcornem, ale i horrorem „Dzieci kukurydzy”, który kiedyś oglądaliśmy z przyjaciółmi – do dziś wywołuje uśmiech na moich ustach, zwłaszcza temat muzyczny z filmu…:)
Źródła:
Czikow P., Łaptiew J. Rośliny lecznicze i bogate w witaminy
Matławska I., Farmakognozja
Reis E., Banany w rytmie samby
M Wroniak, M Kwiatkowska… – … Nauka Technologia Jakość, 2006
MP JAROSŁAWBALAS… – Roczniki Państwowego …, 2003 – books.google.com
Szot- Radziszewska E.,Lecznictwo ludowe Ukraińców na przełomie XIX i XX wieku
Stanisław Kohlmünzer: Farmakognozja: podręcznik dla studentów farmacji. Wyd. V unowocześnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 669
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mama%C5%82yga