odchudzanie – Zioła od kuchni i nie tylko…

Jagody acai – przedłużenie młodości?

16/02/202016/02/2020 przez ziolaodkuchni

Acai – Euterpe oleracea Mart. (Euterpa warzywna) należy do roślin z Rodziny Arekowatych (Arecaceae). Jest to gatunek palmy, który występuje w środowisku naturalnym w Ameryce Południowej. Zarówno w lecznictwie, dietetyce jak i kosmetyce wykorzystuje się jej ciemnogranatowe (fioletowawe), kuliste owoce nazywane jagodami acai. Z ich miazgi pozyskuje się sok, który zawiera znaczne ilości polifenoli o aktywności antyoksydacyjnej. Dzięki ich obecności owoce zaliczane są do żywności funkcjonalnej (superżywności -superfoods).

Ludy Amazonii wykorzystywały owoce acai w leczeniu biegunek. Wspomagają one walkę z miażdżycą, dzięki obecności NNKT, które pośrednio obniżają cholesterol oraz dzięki błonnikowi. Ten ostatni przyczynia się także do poprawy trawienia oraz usprawnia odchudzanie.

Głównymi składnikami polifenolowymi występującymi w acai są antocyjany, procyjanidyny, flawonoidy i lignany. Wśród antocyjanów dominują: 3- O-glukozyd cyjanidyny oraz 3- O-rutynozyd cyjanidyny. Owoce są ponadto bogate w kwasy tłuszczowe, sterole, cukry, karotenoidy, witaminy oraz związki mineralne. Stwierdzono w nich obecność kwasów fenolowych, w tym kwasu protokatechowego, ferulowego i p-hydroksybenzoesowego.

Zastosowanie w lecznictwie i suplementacji: Dostępne postaci: tabletki, saszetki, suszone owoce oraz sok. Dawkowanie zgodnie z zaleceniami producenckimi.

Poleca się je na:
– odchudzanie (błonnik ogranicza apetyt, wspomaga przemianę materii, ogranicza zły cholesterol),

– w prewencji miażdżycy (błonnik i kwasy omega 6 i 9) oraz zawału serce (antyoksydanty),

– w diecie antynowotworowej (przeciwutleniacze),

– w celu poprawy odporności i wzmocnienia organizmu po przebytej chorobie (witaminy, proteiny),

– we wspomaganiu pamięci (kwasy omega),

– hamowaniu nieznacznym stanów zapalnych i reakcji alergicznych (mogą też niestety uczulać),

– poprzez dostarczanie żelaza w ochronie przed anemią,

– we wspomaganiu pracy układu krwionośnego,

– dzięki antocyjanom w poprawie ocznego mikrokrążenia i tym samym w poprawie ostrości widzenia,

– we wzmacnianiu układu kostnego (wapń),

– w kuracjach oczyszczających, w różnych dietach i detoksykacjach.

Działania niepożądane, jakie odnotowano po spożyciu to: rzadkie alergie, wzdęcia i zaburzenia jelitowe u niektórych osób.

Badania in vitro i in vivo wykazały, iż ekstrakty z acai wykazują aktywność ochronną na serce, cytoprotekcyjną, przeciwnowotworową oraz przeciwzapalną. Mogą wywierać korzystny wpływ na gospodarkę tłuszczową.

Zastosowanie w kuchni:

Miazga z acai stanowi podstawowy składnik pokarmowy w Brazylii jako dodatek do mięsa, ryb, tapioki czy kukurydzy.

Bardzo modne są obecnie produkty z acai w Stanach, ale coraz częściej sięgają po nie nasi rodacy.

Słynna potrawa to: ” acai na tigela”,czyli:

potrawa z mrożonego musu z owoców wraz z guaraną i musli w formie koktajlu z dodatkiem cytrusów.

Z acai można pić świeży sok lub inne napoje, także alkoholowe. Dosładza się je zwykle miodem lub soli. Posiada bogactwo witamin: B1, B2, C, A oraz minerałów, a głównie wapnia, żelaza i potasu.

Sok ma smak przypominający nasze czarne jagody, choć chyba nie do końca… Wydają mi się słodkawe, choć nie zawierają zbyt dużo cukrów.

Zastosowanie w kosmetyce:

Spożycie acai powoduje dostarczenie organizmowi cennych składników witaminowo-mineralnych, w szczególności tych, które stanowią antyutleniacze. Opóźniają efekty starzenia i zmniejszają ryzyko powstawania zmarszczek.

Obecnie jagody wchodzą w skład kilku kremów, balsamów ujędrniających oraz żeli pod prysznic i balsamów do ust. Podkreśla się w nich zarówno działanie antyoksydantów i fitosteroli.

Ze względu na składniki obecne w wyciągach, jagody acai mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu przebarwień, trądziku, po ekspozycji na słońce, w obniżonej kondycji skóry na wskutek oddziaływania zanieczyszczeń środowiskowych oraz może wspomagać nawilżenie skóry.

W testach in vitro wykazano, że wodny wyciąg z jagód acai wpływa na syntezę kolagenu. Dodatkowo w wyniku długiego stosowania wyciągu zaobserwowano gojenie się ran.

Piśmiennictwo:

[1] Brondizio E.S., Safar C.A.M., Siqueira A.D., The urban market of acai fruit (Euterpe oleracea Mart.) and rural land use change: Ethnographic insights into the role of price and land tenure constraining agricultural choices in the Amazon estuary. Urban Ecosystems, 2002, 6(1), s. 67–97

[2] Rogez H., Açai: preparation, composition and improvement of conservation. (1th ed.). Belem, Brazil: UFPA, 2000

[3] Gallori S., Bilia A.R., Bergonzi M.C., Barbosa W.L.R., Vincieri F.F., Polyphenolic constituents of fruit pulp of Euterpe oleracea Mart. (acai palm). Chromatographia, 2004, 59(11/12), s. 739–743

[4] Lichtenthäler R., Rodrigues R.B., Maia J.G., Papagiannopoulos M., Fabricius H., Marx F., Total oxidant scavenging capacities of Euterpe oleracea Mart. (Açaí) fruits., Int J Food Sci Nutr., 2005 Feb, 56(1), s. 53-64

[5] Heitor R.D., Daniele D.C., Ariadna L.P., Hady K., Jesus R.R., José C.T., Euterpe oleracea Mart. (aai): an old known plant with a new perspective. Afr. J. Pharm. Pharmacol., 2016, Vol. 10(46), s. 995-1006

[6] Pacheco-Palencia L., Duncan C.E., Talcott S.T., Phytochemical composition and thermal stability of two commercial aҫai species, Euterpe oleracea and Euterpe precatoria. Food Chem., 2009, 115, s. 1199–1205

[7] Fowler J.F. Jr, Woolery-Lloyd H., Waldorf H., Saini R., Innovations in natural ingredients and their use in skin care. J Drugs Dermatol., 2010, 9(6 Suppl), S72-81, quiz s. 82-83.

[8] Prasanna Kumara T.P., Sunil K., Arun Kumar B., A Modern Approach for the Analytical Determination of Natural Berry Fruit Juice Freeze Dry Powders for Cosmeceutical Applications. Nat. Prod. Chem. Res., 2018, Vol.6, Issue 5, s. 1-7

[9] Silva D.F., Vidal F.C., Santos D., Costa M.C., Morgado-Diaz J.A., Do Desterro S.B.N.M., De Moura R.S. Cytotoxic effects of Euterpe oleracea Mart. in malignant cell lines. BMC Complement. Altern. Med., 2014, 14:175, s. 1-9

[10] Chin Y.W., Chai H.B., Keller W.J., Kinghorn A.D., Lignans andother constituents of the fruits of Euterpe oleracea (Açai) with antioxidant and cytoprotective activities. J. Agric. Food Chem., 2008, 56(17), s. 7759-7764

[11] Kang J., Li Z., Wu T., Jensen G.S, Schauss A.G, Wu X., Anti-oxidant capacities of flavonoid compounds isolated from acai pulp (Euterpe oleracea Mart.). Food chemistry, 2010, 122 (3), s. 610

[12] Edgar S., Hopley B., Genovese L., Sibilla S., Laight D., Shute J., Effects of collagen-derived bioactive peptides and natural antioxidant compounds on proliferation and matrix protein synthesis by cultured normal human dermal fibroblasts. Sci Rep., 2018 Jul 11, 8(1), 10474, s. 1-13

[13] Kang M.H., Choi S., Kim B-H, Skin Wound Healing Effects and Action Mechanism of Acai Berry Water Extracts. Toxicol. Res., 2017, Vol. 33, No. 2, s. 149-156

[14] Schauss A.G. et al., Phytochemical and nutrient composition of the freeze-dried Amazonian palm berry, Euterpe oleraceae Mart. (Acai) J. Agric. Food Chem. 2006, 54, 8598-8603

[15] http://ifood.tv/berries/acai-berry/about

O jagodach camu – camu… – moda czy fakty…

05/02/201705/02/2017 przez ziolaodkuchni

Photo credit: World Agroforesty Centre via Foter.com / CC BY-NC-SA

Camu-camu – (Myrciaria dubia) – surowiec zielarski stanowią owoce. Są one bogate w witaminę C (wysoka zawartość – wyższa niż w aceroli) oraz antocyjany, proantocyjanidyny, pochodne kwasu elagowego i galusowego, flawonoidy (w ok. 30 różnych związków o budowie fenolowej), aminokwasy, związki mineralne, karotenoidy (ponad połowa to luteina) i kwas cytrynowy. Uważa się, że podnoszą odporność dzięki dawce witaminy C, mogą być stosowane pomocniczo przy przeziębieniu. Spowalniają proces starzenia, obniżają ryzyko wystąpienia chorób układu krwionośnego oraz zwyrodnienia plamki żółtej. Mogą być pomocne w prewencji takich chorób jak: jaskra, zmiany nowotworowe, demencja czy choroba Alzheimera.

Zastosowanie w lecznictwie: Największe bogactwo substancji czynnych występuje w miąższu owoców. Sporządza się z nich soki i produkty spożywcze. Regularne ich spożycie powoduje uzupełnienie niedoborów witaminy C i dostarczenie organizmowi przeciwutleniaczy. Według badań naukowych camu-camu mogą wspomagać leczenie:

– infekcji układu oddechowego (przeziębienia),

– chorób dziąseł,

– astmy,

– choroby zwyrodnieniowej stawów,

– zapalenia wątroby,

– zaburzeń widzenia związanych ze zwyrodnieniem plamki żółtej.

Według doniesień ich spożycie może mieć znaczący wpływ na ochronę organizmu przed wystąpieniem chorób takich jak:

– schorzenia układu krążenia,

– demencja,

– jaskra,

– stany zapalne,

– choroba Alzheimera,

– zmiany nowotworowe.

Zastosowanie w kuchni: Camu-camu to przede wszystkim surowiec dietetyczny. Proszek lub pulpa dodawany jest do jogurtów, lodów, batoników oraz płynów izotonicznych. Produkuje się z nich soki, dżemy i nektary do picia. Uważane są za cenny dodatek do żywności. Dzięki zawartości błonnika i niskiemu indeksowi glikemicznemu mogą być spożywane przez osoby na diecie odchudzającej oraz przez cukrzyków.

Dostępne formy, z jakimi spotkałam się do tej pory to sok oraz proszek, który miesza się z wodą i pije lub dodaje do potraw (jogurtu, soku, musli, lodów, ciast, deserów lub innych). Mają kwaśno-słodki smak.

Zastosowanie w kosmetyce: Camu-camu dzięki obecności witamin młodości korzystnie oddziałuje na naszą cerę. Zawiera liczne związki przeciwutleniające, dzięki czemu opóźnia efekty starzenia. Witamina C zawarta w owocach wpływa także na syntezę kolagenu. Spożycie camu – camu wspomaga gojenie ran.

Ekstrakty z jagód wchodzą w skład kosmetyków o właściwościach przeciwzmarszczkowych i regenerujących (serum, kremy na dzień i na noc) oraz szamponów do włosów.

To co modne, czasem także bywa dla nas dobre…

Źródła:

De Souza Schmidt Gonçalves AE, Lajolo FM, Genovese MI. „Chemical composition and antioxidant/antidiabetic potential of Brazilian native fruits and commercial frozen pulps.” J Agric Food Chem. 2010 Apr 28;58(8):4666-74

Silva MA, Sobral PJA, Kieckbusch TG. Phase transitions of frozen camu-camu(Myrciaria dubia (H.B.K.) McVaugh) pulp: Effect of cryostabilizer addition. Food Biophys 2008; 3:312-7.

Chirino R, Galarza J, Betalleluz-Pallardel I i wsp. Antioxidant compounds and antioxidant capacity of Peruvian camu-camu (Myrciaria dubia (H.B.K.) McVaugh) fruit at different maturity stages. Food Chem 2010; 120:1019-24.

Reynertson KA, Yang H, Jiang B i wsp. Quantitative analysis of antiradical phenolic constituents from fourteen edible Myrtaceae fruits. Food Chem 2008; 109:883-90.

http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2012_093-100.pdf

D Fracassetti, C Costa, L Moulay, FA Tomás-Barberán – Food chemistry, 2013 – Elsevier

Inoue T, Komoda H, Uchida T, Node K. „Tropical fruit camu-camu (Myrciaria dubia) has anti-oxidative and anti-inflammatory properties.” J Cardiol. 2008 Oct;52(2):127-32.

http://online.liebertpub.com/doi/full/10.1089/acm.2014.0130.

JCS Azevêdo, KC Borges, MI Genovese… – Food Research …, 2015 – Elsevier.

„Jadalne złoto Ameryki”, czyli o kukurydzy zwyczajnej…

02/01/2016 przez ziolaodkuchni

Kukurydza zwyczajna – surowiec zielarski stanowią znamiona słupków kwiatów, które zbiera się na początku kwitnienia. Głównymi substancjami zawartymi w znamionach są fitosterole (najważniejszy z nich to β-sitosterol), saponiny, związki mineralne, np.: potasu, olejek eteryczny. Znalazły one zastosowanie jako środek moczopędny w schorzeniach dróg moczowych, przeroście gruczołu krokowego, w kamicy i pomocniczo w reumatyzmie.
Z ziarniaków kukurydzy pozyskuje się także skrobię, która służy do wyrobu niektórych postaci leku w aptece – pudrów czy zasypek.

Kukurydza stanowi źródło niektórych witamin takich jak: witaminy B1, B2, B6, B12, D, C, E i K.

Znaczenie lecznicze posiada również olej kukurydziany. Zawiera on fitosterole, podobnie jak znamiona kukurydzy oraz korzystne kwasy tłuszczowe (kwas oleinowy i linolowy) oraz witaminę E.

Zastosowanie w lecznictwie:
Odwar ze znamion kukurydzy: 0,5g suszonego surowca zalać szklanką zimnej wody i gotować 15-20 minut. Pić 3 razy dziennie. Odwar nasila wydalanie moczu, oczyszcza organizm z toksyn. Jest korzystny we wspomaganiu leczenia schorzeń takich jak: stany zapalne pęcherza moczowego, cewki moczowej, w kamicy moczowej i przeroście gruczołu krokowego. Można go stosować jako środek oczyszczający organizm przy nasilonych objawach reumatycznych oraz kuracjach detoksykacyjnych i odchudzaniu.

Uważa się także, że spożycie kukurydzy w posiłku hamuje apetyt i daje uczucie sytości.

Olej, a także wyciąg gęsty z zarodków kukurydzy stanowią składnik suplementów i leków stosowanych w profilaktyce i łagodzeniu objawów przerostu gruczołu krokowego (stadium I i II).

Niegdyś stosowano prażone ziarna kukurydzy z dodatkiem miodu na biegunkę.

Na tzw. ”suchoty”, czyli dawniej nazywane choroby płuc u dzieci, zalecano trzykrotne kąpiele w odwarze z trzech nie pokrojonych skręconych łodyg kukurydzy. Na Ukrainie na kaszel pito odwar z ziaren i kolby kukurydzy.

Zastosowanie w kuchni:
Główne zastosowanie w kuchni mają kolby kukurydzy i kukurydza konserwowa, którą dodaje się do sałatek i marynat. Z ziaren pozyskuje się mąkę, kaszę oraz skrobię kukurydzianą – składnik obwarzanków, ciastek, puddingów i sosów. Zaleca się spożywanie skrobi kukurydzianej w niektórych chorobach. Codziennością stały się płatki czy chrupki kukurydziane.

Najbardziej znaną potrawą z użyciem mąki kukurydzianej jest włoska polenta.

Polenta (wersja tradycyjna): odrobina soli, szklanka mąki kukurydzianej, 1,5l wody
Wykonanie: Zagotować wodę z dodatkiem soli. Do wrzącej wody dodawać małymi porcjami mąkę kukurydzianą i mieszać drewnianą łyżką. Gotować polentę ok. 30-40 min na małym ogniu mieszając. Wylać ją na drewnianą mokrą tacę, odczekać kilka minut. Można podawać ją jako dodatek do mięsa lub odczekać, aż wystygnie, pokroić nożem i usmażyć na maśle.

Olej kukurydziany może natomiast stanowić dodatek do surówek i sałatek.

Inne kukurydziane potrawy to:

Sałatka z kurczaka z kukurydzą: 1 pierś z kurczaka ugotowana do miękkości, 2 jabłka, 1 papryka czerwona, puszka kukurydzy, niecała cytryna, oliwa, sól, pieprz. Mięso i paprykę pokroić w kosteczkę i wymieszać je w salaterce. Dodać kukurydzę, polać oliwą, sokiem z cytryny i przyprawić. Dokładnie wymieszać. Schłodzić w lodówce przed podaniem.

Sałatka żółta (przepis Asi): 1 puszka kukurydzy, drobno posiekane ząbki czosnku, kawałek sera żółtego, ananas (opcjonalnie) żółtka jaj, majonez, sól, pieprz. Składniki pokroić na drobno, wymieszać ze sobą, dodać majonez i przyprawy do smaku.

Pamonha z kukurydzy: kolby młodej kukurydzy z liśćmi, masło, filiżanka mleka, sól, pół łyżeczki anyżu, filiżanka cukru.

Wykonanie: kolby kukurydzy zetrzeć na tarce. Ziarna zmielić. Dodać do nich cukier, masło (1 łyżka), sól, mleko, zmielony anyż. Zagotować do otrzymania gęstej masy. Przygotowaną masę włożyć w liście i obwiązać nitką jak sakiewki. Gotować w osolonej wodzie do powstania żółtego koloru nadzienia. Podawać na ciepło po usunięciu nitek.

Zastosowanie w kosmetyce:
W kosmetyce od dawna wykorzystuje się cenne właściwości oleju kukurydzianego, głównie za sprawą cennych kwasów tłuszczowych i witaminy E.

Odżywka do paznokci: 1 łyżkę oleju kukurydzianego zmieszać z 2 kroplami witaminy E w płynie. Wmasować w paznokcie i skórki. Pozostawić na noc.

Maść na suche stopy: zmieszać 1 tubkę maści z witaminą A z 1 płaską łyżeczką oleju kukurydzianego. Umyć stopy, dokładnie osuszyć ręcznikiem, nałożyć maść. Pozostawić do wchłonięcia, nadmiar usunąć dłonią.

Kukurydza często uznawana jest za „jadalne złoto Ameryki”, która nota bene jest jej ojczyzną. Najstarsze ślady kolb kukurydzy odkryte w Meksyku datuje się na 2500r p.n.e.
Mnie kukurydza kojarzy się nie tylko z kinowym popcornem, ale i horrorem „Dzieci kukurydzy”, który kiedyś oglądaliśmy z przyjaciółmi – do dziś wywołuje uśmiech na moich ustach, zwłaszcza temat muzyczny z filmu…:)

Źródła:

Czikow P., Łaptiew J. Rośliny lecznicze i bogate w witaminy
Matławska I., Farmakognozja
Reis E., Banany w rytmie samby
M Wroniak, M Kwiatkowska… – … Nauka Technologia Jakość, 2006
MP JAROSŁAWBALAS… – Roczniki Państwowego …, 2003 – books.google.com
Szot- Radziszewska E.,Lecznictwo ludowe Ukraińców na przełomie XIX i XX wieku

Stanisław Kohlmünzer: Farmakognozja: podręcznik dla studentów farmacji. Wyd. V unowocześnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2003, s. 669

https://pl.wikipedia.org/wiki/Mama%C5%82yga

"Jadalne złoto Ameryki", czyli o kukurydzy zwyczajnej…