Miesiąc: Sierpień 2014

Zdrowa galaretka czyli siemię lniane…

OLYMPUS DIGITAL CAMERALen zwyczajny – surowcem leczniczym są nasiona lnu nazywane siemieniem. Głównymi jego składnikami są: śluz, olej, a w nim witamina E i NNKT – niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, lignany i fitosterole. Siemię lniane można pić, spożywać lub stosować zewnętrznie. Zawarty w nasionach śluz działa łagodząco, powleka błonę śluzową przewodu pokarmowego i jamy ustnej, wspomaga leczenie stanów zapalnych i ułatwia wypróżnienie. NNKT są korzystne w diecie cukrzycowej i przeciwmiażdżycowej, gdyż obniżają poziom cholesterolu i cukru. Nasiona lnu są pomocne w leczeniu dolegliwości dermatologicznych takich jak: owrzodzenia, trudno gojące rany czy stany zapalne skóry.

Zastosowanie w lecznictwie: Macerat: 2 łyżki nasion lnu zalać szklanką przegotowanej   i ostudzonej wody, następnie odstawić na noc.  Galaretkę pić na czczo. Łagodzi stany zapalne przewodu pokarmowego, wrzody żołądka i dwunastnicy.

Podobny efekt uzyskuje się poprzez picie odwaru. Aby go otrzymać należy gotować zmielone siemię w wodzie (proporcje jak wyżej)  i jeść 3 łyżki papki 3 razy dziennie.

Napar z siemienia łagodzi podrażnienia jamy ustnej i gardła, wspomaga leczenie kaszlu. W tym celu 1 łyżkę nasion lnu zalać szklanką wrzątku, parzyć ok. 1 godziny i odcedzić. Pić 3 razy dziennie na czczo.

Roztarte nasiona  lub w całości spożywane w ilości 2 łyżek 3 razy dziennie ułatwiają wypróżnienia. Należy wypijać przy tym 1litr wody. Efekt przeczyszczający następuje najpóźniej po dobie.

Okłady na bóle: 10 łyżek zmielonego siemienia zalać gorącą wodą na 10 minut. Zmoczyć ściereczkę lnianą i przykładać na bolące miejsce.

Nasiadówki – domowy sposób z domu mojej babci : garść siemienia zalać 2 szklankami wody i gotować do wytworzenia się śluzowatej masy, odcedzić. Przelać ją do miski i posiedzieć w niej tak z 15 minut. Przynosi ulgę w bólu przy żylakach odbytu.

Olej lniany:  obniża poziom cholesterolu we krwi, chroni przed miażdżycą.

Zastosowanie w kuchni: Nasiona lnu dodawane są do pieczywa, musli i ciastek.

Surówka z nasionami lnu: 60 dag marchewki, sok z cytryny,  garść siemienia lnianego, sól, pieprz, cukier. Marchewkę zetrzeć na tarce, wymieszać z nasionami lnu, doprawić i zalać sokiem z cytryny.

Deser z lnem: 1/2 szklanki śmietanki kremówki, dowolne owoce: maliny, czarne jagody, truskawki, bakalie, rozdrobnione siemię lniane, 2-3 łyżki cukru pudru, cukier wanilinowy. Ubić śmietanę z cukrem pudrem i cukrem wanilinowym na sztywno. Do pucharków wkładać warstwy: owoce, bita śmietana, bakalie, siemię lniane, itd. Przed podaniem schłodzić deser.

Chałwa: 1 szklanka kaszy manny, 1 szklanka cukru, pół kostki masła, aromat migdałowy, 2 szklanki wody, orzechy włoskie, 1 łyżka siemienia lnianego. Kaszę mannę zagotować na rozpuszczonym maśle do zredukowania ilości. Dodać do niej syrop  przygotowany na gorąco z cukru i wody, siemię lniane i wymieszać. Masę przełożyć do natłuszczonej foremki i piec 10 minut w piekarniku. Następnie przełożyć ją do miski i dodać pokrojone na drobno orzechy, wymieszać i utworzyć kształty przypominające batoniki. Schować do lodówki na 2 godziny.

Zastosowanie w kosmetyce: Napar z nasion lnu nadaje się do kąpieli lub do bezpośredniego użycia na suchą skórę.

Olej lniany stosowany zewnętrznie natłuszcza i odżywia skórę. Wspomaga regenerację naskórka. Wchodzi w skład maści i kremów używanych w leczeniu oparzeń, odleżyn i pęknięć naskórka. Kosmetyki z jego dodatkiem doskonale pielęgnują przesuszoną skórę, chronią przed wczesnym starzeniem i zapobiegają oparzeniom słonecznym.

Wcierania: olej lniany można wcierać w skórę głowy, gdy wypadają nam włosy lub łuszczy się skóra. Wmasowany w strukturę włosa powoduje poprawę jego wyglądu – włosy stają się sprężyste i dobrze nawilżone.

Maseczka z siemienia na twarz: 2 łyżki roztartych nasion zalać pół szklanki  gorącej wody. Ostudzić i nałożyć na twarz na 15 minut, po czym spłukać. Maseczka nawilża i uelastycznia skórę twarzy.

Maska- kompres na zniszczone dłonie lub stopy: 2 łyżki siemienia zagotować  z 1 szklanką mleka do powstania konsystencji kisielu. Odcedzić, ostudzić do temperatury 37º C i wlać do miseczki. Zanurzyć w niej dłonie lub stopy, a następnie owinąć je ściereczką lnianą lub gazą i pozostawić na skórze minimum 20 minut. Zmyć maseczkę ciepłą wodą.

Siemię lniane posiada szerokie zastosowanie zarówno w kuchni, kosmetyce jak i w lecznictwie. Niezastąpione jest jednak jako składnik zdrowego, smacznego, domowego wypieku chleba… a o nim – już wkrótce…

Nagietkowe specjały z domowej apteki…

ssssss

Nagietek lekarski – najbogatszą  w substancje lecznicze częścią  rośliny jest kwiat nagietka. Zawiera w swoim składzie: olejek eteryczny, cenne flawonoidy, barwniki i fitosterole. Może być stosowany zarówno w formie do picia jak i zewnętrznie na wszelkiego rodzaju dolegliwości dermatologiczne. Herbatki łagodzą stany zapalne przewodu pokarmowego, nasilone objawy wrzodów żołądka, zaburzenia pracy wątroby i stany skurczowe przewodu pokarmowego. Częściej jednak spotykamy się z jego zastosowaniem na zewnątrz. Przyspiesza bowiem proces gojenia ran, łagodzi stany zapalne skóry i błon śluzowych oraz odkaża. Poleca się go zarówno w drobnych zmianach skórnych, oparzeniach, trudno gojących ranach, wypryskach, hemoroidach, zakażeniach grzybiczych, odciskach, a także  stanach zapalnych błon śluzowych  górnych dróg oddechowych oraz w ginekologii.

Zastosowanie w lecznictwie:  Napar: 1 łyżeczkę kwiatów nagietka zalewamy szklanką wrzątku i zaparzamy, odsączamy. Przemywamy zmiany skórne lub podmywamy okolice intymne. Można także stosować jako okłady na chorobowo zmienione miejsca. W połączeniu z rumiankiem nagietek  w formie podmywań jest skuteczny w stanach zapalnych pochwy. Przeciwwskazaniem do ich zastosowania jest alergia. Aby sprawdzić, czy nie jest się uczulonym na te zioła, należy zastosować napar na małej powierzchni skóry np. na wewnętrznej części nadgarstka czy za uchem. Obserwować, czy nie wystąpiło zaczerwienienie, swędzenie lub wysypka.

Napar można pić jako herbatkę w stanach zapalnych przewodu pokarmowego. Regularne picie nagietka łagodzi także objawy PMS – zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Wiele kobiet pije nagietek w celu wyregulowania cyklu miesięcznego.

Odwar: 1 łyżeczkę kwiatów zagotować z 1 szklanką wody, odsączyć. Płukać gardło.

Domowa maść nagietkowa: 2 łyżki stołowe kwiatów nagietka, 200g podłoża  np.euceryny. Eucerynę podgrzewamy w naczyniu, dodajemy kwiaty, mieszamy, nakrywamy i zostawiamy na tydzień aż do powstania pomarańczowego zabarwienia.  Ponownie podgrzewamy i oddzielamy kwiaty od płynnej maści. Na naczynie nakładamy gazę i przelewamy przez nią powstałą maść. Pozostawiamy do zastygnięcia. Smarujemy miejscowo 2-3 razy dziennie. Do wykonania maści można użyć także innego podłoża np. smalcu ze sklepu – maść będzie tłustsza, ale i mniej trwała po wykonaniu. W tym przypadku smalec z kwiatami pozostawiamy na 1 dzień. Maść łagodzi podrażnienia, stany zapalne, zmiany skórne.

Na trudno gojące rany można nałożyć miejscowo rozgniecione świeże płatki kwiatów.

Zastosowanie w kuchni: Barwniki zawarte w kwiecie nagietka służą do nadawania żółtej barwy masłu, serom czy ciastom. Kwiaty mogą zastępować w kuchni drogi szafran. Płatki nagietka mogą stanowić ozdobę potraw oraz być składnikiem ciast i jajecznicy.

Placki z nagietkiem: 2 szklanki mąki, 1 jajko, jogurt naturalny, cukier wanilinowy, woda, płatki nagietka,  olej do smażenia, cukier puder do posypania. Składniki wymieszać dodając tyle wody, aby otrzymać ciasto trochę gęściejsze niż na naleśniki. Na końcu dodać płatki nagietka. Wymieszać. Smażyć na rozgrzanej patelni z olejem aż do zarumienienia. Podawać posypane cukrem pudrem.

Risotto z nagietkiem: 400g  ryżu. 3 łyżki masła, 2 cebule, bulion własny,  100-150g sera pleśniowego, woda, 100ml wina. Na drobno pokroić cebulę i zeszklić ją na maśle. Zalać winem, dodać ryż i gotować aż do odparowania. Wlać bulion małymi porcjami ciągle mieszając do momentu uzyskania miękkiego ryżu. Na końcu dodać płatki nagietka. Wyłożyć gorący ryż na talerze, dodać ser pleśniowy i nakryć drugim talerzem na 2 minuty. Potrawę posypać natką pietruszki.

 Zastosowanie w kosmetyce: Oliwka nawilżająca: garść kwiatów nagietka, oliwa. Obieramy płatki kwiatów, zalewamy oliwą i zamykamy szczelnie w naczyniu. Przefiltrowujemy przez gazę i nakładamy na suche miejsca: łokcie, stopy, nadgarstki. Oliwka ma działanie natłuszczające i gojące.

Nagietek jest używany do produkcji płynów do higieny intymnej, balsamów i kremów do twarzy, maseczek przeznaczonych do skóry suchej, podrażnionej i zniszczonej pod wpływem różnych czynników.

Kąpiel z nagietkiem: do wanny wrzucić płatki nagietka, kąpać się 15 minut w ciepłej wodzie. Kąpiel działa oczyszczająco na skórę i łagodzi stany zapalne.

Tonik nagietkowy: przygotować napar z nagietka jak wyżej. 2 razy dziennie rano i wieczorem przecierać twarz nasączonym nim płatkiem kosmetycznym. Tonik łagodzi stany zapalne skóry, drobne zmiany i wypryski, podrażnienia. Polecam szczególnie do cery z problemami, trądzikiem, do cery tłustej i mieszanej.

Nagietek posiada niezwykłą moc. Jego zachowanie pozwala określić, czy danego dnia będzie padać. Słoneczną pogodę zwiastują płatki kwiatów rano ułożone w linii równoległej do ziemi. Inaczej trzeba jak dziś na spacerze mieć ze sobą parasol, bo nigdy nie wiadomo…

 

 

,,O mój rozmarynie rozwijaj się…"

rozmaryn

Rozmaryn lekarski – w lecznictwie stosowany jest liść rozmarynu. Zawiera olejek eteryczny (kamfora), gorzkie terpeny, kwas rozmarynowy oraz flawonoidy. Zioło łagodzi zaburzenia trawienia, gdyż zwiększa wydzielanie soków trawiennych, łagodzi wzdęcia i stany skurczowe przewodu pokarmowego, pobudza łaknienie oraz zmniejsza stany zapalne. Jego alkoholowe przetwory używane na zewnątrz rozgrzewają miejscowo, pobudzają krążenie, łagodzą bóle reumatyczne i dolegliwości mięśniowe.

Zastosowanie w lecznictwie: Olejek rozmarynowy wchodzi w skład maści stosowanych w leczeniu reumatyzmu, przy skręceniach, stłuczeniach oraz zmęczeniu mięśni po wysiłku. Gotowy kupiony olejek można rozcieńczyć kilkukrotnie i smarować obolałe miejsce. Wtarty w skronie i czoło  łagodzi bóle głowy, a szczególnie bóle migrenowe.

Do użytku wewnętrznego stosuje się Napary z liści rozmarynu: 1 łyżkę stołową liści zalać wrzątkiem, parzyć 10-15 minut pod przykryciem, pić przed posiłkiem w celu pobudzenia apetytu, złagodzenia niestrawności i przeciwskurczowo. Tak przygotowaną herbatę można pić pomocniczo przy przeziębieniu, bólu gardła i kaszlu. Łagodzi ona stany zapalne, pomaga w odrywaniu zalegającej wydzieliny i działa odkażająco.

Napar może służyć także do przemywań przy stanach zapalnych skóry i wypryskach.

Zastosowanie w kuchni: Doskonale komponuje się w potrawach z mięsem, szczególnie z jagnięciną i dziczyzną oraz z rybą. Ma aromatyczny korzenny i gorzkawy smak. Może służyć jako dodatek do zup, mięsa mielonego, wędliny,sałatek i warzyw oraz jako ozdoba potraw.

Aromatyczna rybka: ryba, olej, rozmaryn, sól, pieprz, jajka, mąka, mleko. Przygotować panierkę z jaj, mąki, przypraw, obtoczyć w niej rybę i smażyć na oleju do zarumienienia.

Zapiekanka ziemniaczana: 1 kg ziemniaków, 0,5 kg cebuli, 5 dag masła, 1 szklanka śmietany, 0,5 szklanki piwa, oscypek, pieprz, sól, natka pietruszki, rozmaryn, ewentualnie tymianek, gałka muszkatołowa do smaku. Cebulę zasmażamy na oliwie, ziemniaki kroimy w talarki. W wysmarowanym masłem naczyniu żaroodpornym układamy warstwowo ziemniaki i cebulę posypując każdą warstwę przyprawami. Piwo ubić ze śmietanką i startym oscypkiem, polać nimi zapiekankę, dodać masło na wierzch i piec w 200°C 2 godziny. Po wyjęciu z piekarnika posypać natką pietruszki.

Kotlety z jagnięciny: udziec jagnięcy bez kości, 1 marchew, 1 cebula, 1 ziemniak, oliwa, sól, pieprz, rozmaryn. W naczyniu żaroodpornym ułożyć kotlety jagnięce posypane przyprawami, na nich warstwowo pokrojone warzywa posmarowane oliwą. Na wierzch zapiekanki dodać rozmaryn. Piec 30 minut w rozgrzanym piekarniku w temperaturze 180°C do miękkości.  Podawać z ziemniakami i bukietem warzyw.

Zupa fasolowa: rosół z kostki lub bulion rosołowy, fasola biała w puszce, czosnek, łyżka masła, koncentrat pomidorowy, sól, pieprz, natka pietruszki, rozmaryn, dowolny drobny makaron. Do bulionu dodać przecier pomidorowy, posiekany czosnek, fasolę z puszki i  ugotowany makaron na pół miękko. Dodać 2 łyżki masła i zieleninę. Chwilę pogotować.

Parówy z rozmarynem: 20 dag mięsa mielonego, 1 czerstwa bułka, cebula, 1 jajko, 1/3 szklanki mleka, sól, pieprz, olej,  natka pietruszki, rozmaryn, tymianek. Jak ktoś lubi czosnek to może użyć 1-2 ząbki. Przygotować masę mięsną jak na mielone z bułką, mlekiem, jajkiem, zeszkloną cebulą. Dodać do niej zieleninę i doprawić do smaku. Uformować wałeczki przypominające kształtem parówki, obtoczyć w bułce tartej i smażyć na oleju, następnie piec 10 minut w piekarniku. Podawać z pieczywem i ketchupem lub zasmażaną kapustą.

Foccacia: 10g drożdży, 300ml wody, 500g mąki pszennej, 2 łyżeczki soli, 1 łyżeczka cukru, garść listków rozmarynu, oliwa z oliwek, 500g krążków cebuli, 3 ząbki czosnku.

Zmieszać drożdże, cukier 100ml wody i zostawić do wyrośnięcia. Dodać je do mąki, wlać resztę wody, posiekany rozmaryn i wyrobić ciasto na stolnicy. Odstawić na pół godziny nakryte ściereczką. Usmażyć na oliwie cebulę i czosnek. Ciasto zagnieść ponownie i rozwałkować na grubość 5 mm. Przełożyć na blachę do pieczenia. Polać je smażonymi warzywami w oliwie i piec pół godziny w rozgrzanym piekarniku do 180°C. Podawać na gorąco pokrojone w kwadraty.

Zastosowanie w kosmetyce: Rozmaryn wchodzi w skład perfum, środków odkażających i kosmetycznych.

Kąpiel rozmarynowa: przygotować napar z 50g surowca na wannę wody, kąpać się 10 minut w ciepłej wodzie z dodatkiem naparu. Zabieg rozluźnia mięśnie, relaksuje, lekko rozgrzewa, łagodzi bóle reumatyczne.

Płukanie jamy ustnej naparem z rozmarynu chroni przed parodontozą, zmniejsza krwawienia z dziąseł i odkaża.

Medycyna ludowa podaje, że olejek rozmarynowy wmasowany w skórę głowy może nawet pobudzać odrastanie włosów. Należy go rozcieńczyć 4 – krotnie i wmasować energicznie w skórę.

Olejek rozmarynowy pobudzając  miejscowo krążenie pomaga w redukcji cellulitu.

Cenna informacja: gałązki rozmarynu wrzucone do palonego ogniska chronią przed ugryzieniem owadów.

Do ginu i do kapusty czyli dziś o jałowcu…

jalowiecJałowiec pospolity – cedr, surowcem leczniczym i kulinarnym są aromatyczne jesienne  jagody, wykorzystywane także do produkcji ginu. Ich głównym składnikiem jest olejek eteryczny zawierający związki terpenowe, garbniki i flawonoidy. Jałowiec działa moczopędnie, przeciwbakteryjnie, obniża poziom cukru we krwi, pobudza wydzielanie żółci, soków trawiennych i poprawia pracę jelit. Wchodzi w skład mieszanek ziołowych o działaniu: żółciopędnym, moczopędnym, a olejek jałowcowy do użytku zewnętrznego działa odkażająco i miejscowo rozgrzewająco.

Zastosowanie w lecznictwie: Jałowiec jest skuteczny przy wzdęciach i zaburzeniach pracy wątroby i nerek – to znany lek na stany zapalne układu moczowego. Nie może być jednak długotrwale stosowany, gdyż  w dużych dawkach może podrażniać zarówno nerki jak i przewód pokarmowy. Przeciwwskazany jest także w ciąży.

Napar: pół łyżeczki jagód zalać wrzątkiem i parzyć pod przykryciem. Odsączyć i pić 1 raz dziennie. Można przemywać nim również zmiany skórne lub pić przy niestrawności.

Nalewka jałowcowa: szklanka jagód,  1l 70% spirytusu. Jagody rozdrabniamy i zalewamy spirytusem, potem odstawiamy na 10 dni. Wcieramy w bolesne miejsca. Nalewka  ta nadaje się do picia. Należy pić 10 kropli na cukrze lub w wodzie w niestrawności.

Zastosowanie w kuchni: Jagody jałowca stanowią doskonały dodatek do ciężkich potraw, kiszonek – bigosu i dziczyzny, drobiu i baraniny, zaś pędy jałowca są używane przy wędzeniu. Z owoców tej rośliny wyrabia się piwo i jałowcówkę oraz kadzidło.

Zapiekany kurczak z jałowcem: piersi lub udka kurczaka, 6 jagód jałowca, masło,sól, pieprz, masło, tymianek, listki laurowe, ziele angielskie, 3 cebule, 3/4 szklanki białego wina. Drób zamarynować smarując masłem (można użyć słoniny), solą i przyprawami. Umieścić w naczyniu żaroodpornym z dodatkiem 2 łyżek masła i posypać cebulą pokrojoną w duże kawałki. Zalać winem i piec w piekarniku z przykryciem  aż do zarumienienia. Pod koniec pieczenia zdjąć pokrywę i piec z odrobiną wody, którą podlewamy mięso.

Zapiekanka kapuściana: 400g kapusty, plastry boczku wędzonego, cebula, 8 jagód jałowca, kiełbasa, sól, pieprz, ewentualnie gotowane mięsko. Brytfannę wyłożyć boczkiem, udusić na oleju kapustę z jałowcem, przełożyć do naczynia do pieczenia, polać winem z odrobiną wódki, na wierzch położyć pokrojone kawałki mięsa i kiełbasek. Piec około 45 minut.

 Zastosowanie w kosmetyce:  Jałowiec wchodzi w skład kosmetyków myjących na przykład szamponów leczniczych, mydeł antybakteryjnych oraz maseczek oczyszczających.

Olejek jałowcowy jest dodatkiem do maści rozgrzewających stosowanych w bólach mięśniowych i reumatyzmie. Ponadto działa odkażająco. Można dodać jedną kroplę olejku jałowcowego do dowolnej maseczki oczyszczającej i nakładać punktowo na wypryski. Nadmiar olejku na skórze może wywołać pieczenie.

Aromaterapia: polecam kroplę olejku jałowcowego zmieszać z 2 kroplami olejku cytrynowego w kominku aromatycznym z podgrzewaczem. Taka inhalacja przynosi ulgę w infekcjach górnych dróg oddechowych.

Kąpiel z dodatkiem garści owoców jałowca na wannę wody przynosi relaks, ukojenie i odświeża.

Rozgryzione owoce neutralizują nieprzyjemny zapach z ust. W ty celu należy żuć owoc po każdym posiłku.

W leczeniu zmian ropnych  wykorzystywano niegdyś dziegieć powstały w wyniku suchej destylacji drewna jałowca.

,,…szczep napłodniejszy w hesperyskim sadzie"

lipa

Lipa wielkolistna, drobnolistna – z fraszek  nazywana ,,czarnoleską”, gdyż była ulubionym drzewem polskiego wieszcza, a mojego ziomka Jana Kochanowskiego. Za działanie lecznicze odpowiadają substancje zawarte w kwiatostanie: flawonoidy (kwercetyna, rutyna), śluzy, garbniki i fenole. Lipa przede wszystkim działa napotnie, przeciwzapalnie, moczopędnie i wykrztuśnie. Olejek eteryczny powoduje wyciszenie i uspokojenie. Zioło jest skuteczne w infekcjach jamy ustnej i gardła, grypie, przeziębieniu z towarzyszącym kaszlem, stanach stresowych i bezsenności oraz w reumatyzmie. Zwiększa wydalanie moczu i obniża ciśnienie krwi. Przynosi też ulgę w problemach trawiennych i migrenie.

Zastosowanie w lecznictwie: Herbata na kaszel i gorączkę (napar): 1 łyżeczka kwiatów lipy na szklankę gorącej wody, zaparzyć przez 10 minut i pić kilka razy dziennie. Świetnie rozgrzewa, działa napotnie i ułatwia odrywanie zalegającej wydzieliny.  W połączeniu z sokiem malinowym przynosi lepszy efekt.

Syrop  domowy z kwiatów lipy: pół szklanki kwiatostanów lipy, 1l wody i 1kg cukru, 1 cytryna. Przygotowujemy na gorąco zalewę z wody i cukru, dodajemy do kwiatów i odstawiamy na 3 dni, od czasu do czasu potrząsając naczyniem. Odsączamy i wekujemy chyba, że chcemy pić od razu – wtedy trzymamy w lodówce. Można łączyć go z sokiem malinowym. Syrop stosuje się pomocniczo przy przeziębieniach z towarzyszącym suchym kaszlem i zalegającą wydzieliną.

Zastosowanie w kuchni: Drewno lipowe używane jest do wędzenia i do produkcji węgla leczniczego stosowanego w zatruciu i biegunce.

Miód lipowy – poza walorami smakowymi posiada takie jak sam surowiec działanie lecznicze. Można dodawać go do herbaty, jako substancję słodzącą, jako składnik do ciast i twarożku. Wspomaga leczenie infekcji górnych dróg oddechowych, uspokaja i łagodzi bóle migrenowe.

Lipianka: 1 szklanka kwiatów lipy, zalać spirytusem 3/4l rozcieńczonym szklanką wody, zamknąć naczynie korkiem, przechowywać w chłodnym miejscu 2 tygodnie, co jakiś czas poruszając naczyniem. Nalewkę odsączyć i przygotować syrop w proporcji: 3/4 kg cukru i 2 szklanki wody. Do syropu wlać powoli nalewkę, zamieszać, przelać do butelek, szczelnie zamknąć. Pić po upływie pół roku.

Piernik lipowiec:  2 szklanki mąki, 1 szklanka cukru, proszek do pieczenia, 2 jajka, przyprawa do pierników, 2 łyżki kwiatu lipy (może być z torebki). Składniki poza zielem zmieszać. Herbatę zaparzyć w połowie szklanki gorącej wody przez 15 minut i odsączyć. Dodać napar i wyrobić ciasto. Piec 45 minut.

Zastosowanie w kosmetyce: Napar przyrządzony jak wyżej, podany zewnętrznie w formie przemywań i okładów działa kojąco, łagodząco i zmiękczająco na podrażnioną skórę oraz ogranicza łuszczenie naskórka.  Jest pomocny w alergii, wyprysku skórnym i ukąszeniach owadów. Wmasowany w skórę głowy nawilża ją i łagodzi łupież..

Owoce lipy służą do wyrobu oleju lipowego, wykorzystywanego do produkcji kremów i balsamów do skóry suchej i wrażliwej.

Wyciągi wodne z owoców znoszą obrzęki i cienie pod oczami.

Maseczka z kwiatu lipy nawilża przesuszoną i zniszczoną skórę: łyżka wysuszonych kwiatostanów lipy,  1/4 szklanki wody, łyżka miodu najlepiej lipowego. Kwiatostany mielimy i zalewamy gorącą wodą do otrzymania konsystencji papki. Po schłodzeniu dodajemy do niej miód i nakładamy na twarz na 15 minut, po czym zmywamy delikatnie wacikiem. Do jej wykonania można skorzystać z gotowych saszetek herbaty lipowej-  należy wysypać susz do miseczki i połączyć z wodą i miodem. Maseczka jest bardzo skuteczna na wakacyjnie spaloną  skórę słońcem.

Lipa jest z nami od zawsze. Od jej nazwy pochodzi słowo lipiec. Nasi przodkowie niegdyś na polach walki wykorzystywali roztarte owoce lipy z octem do hamowania krwawień z ran – była  wtedy lekiem na wiele schorzeń i inspiracją poety.  A dziś?  Lipa nabrała mniejszego znaczenia, w codziennej mowie kojarzy nam się z czymś tandetnym, a szkoda…

Ósmy cud świata czyli herbata…

OLYMPUS DIGITAL CAMERAHerbata chińska – surowcem są młode liście, które najpierw się suszy, rozdrabnia, poddaje fermentacji, a następnie ponownie suszy i tak otrzymuje się kolejno herbatę zieloną, czerwoną i czarną. Herbata biała i żółta otrzymywana jest z wysuszonych niedojrzałych pączków kwiatowych. W skład surowca wchodzi kofeina, teobromina i teofilina (alkaloidy), garbniki (taniny), flawonoidy, fluor, witamina C i B, magnez, potas i inne. Ma działanie pobudzające, jeśli jest parzona 3 minuty (wtedy jest dużo teiny, czyli kofeiny w roztworze). Przy dłuższym parzeniu słabnie działanie pobudzające, gdyż wydziela się wtedy dużo garbników, a te tworzą z teiną połączenia ograniczające jej działanie. Mocne gorzkie napary z herbaty przynoszą efekt zapierający, stąd są korzystne w biegunce. Teina pobudza ośrodkowy układ nerwowy, poprawia koncentrację i znosi zmęczenie, pobudza wydzielanie soku żołądkowego i jest pomocna w niestrawności. Teobromina działa natomiast moczopędnie. Zarówno herbata zielona jak i czarna  korzystnie wpływają na przemianę tłuszczową, zmniejszają uczucie głodu i pobudzają powstawanie ciepła w organizmie, co zwiększa spalanie tkanki tłuszczowej. Ze względu na działanie przeciwutleniające mogą być stosowane w diecie przeciwmiażdżycowej, cukrzycowej i przeciwnowotworowej. Spożycie nadmiernych ilości herbaty skutkuje bezsennością, bólem głowy i brakiem skupienia. Przeciwwskazana jest u chorych na wrzody, u  ludzi starszych ze względu na zaparcia i niepolecana u kobiet w ciąży i karmiących, gdyż osłabia wchłanianie cynku i żelaza. Zielona herbata zawiera dodatkowo teaninę – aminokwas, który poprawia nastrój, łagodzi stres i uspokaja.

Zastosowanie w lecznictwie: Napar z herbaty czarnej: herbatę zalewamy wrzątkiem i parzymy pod przykryciem 10 minut. Nadaje się do okładów na zmęczone oczy, na owrzodzenia i trudno gojące rany, skaleczenia, otarcia, do tamowania krwawień z nosa i z dziąseł. W formie płukanek do jamy ustnej działa ściągająco i łagodzi infekcje. Pita regularnie dostarcza fluoru.

Napar z zielonej i żółtej herbaty: herbatę zalewamy wodą o temperaturze do 80°C i parzymy pod przykryciem 3 minuty. Białą herbatę parzymy nieco dłużej. Taki napój działa oczyszczająco, wspomaga odchudzanie, spowalnia starzenie oraz pobudza koncentrację.

Napar z czerwonej herbaty: herbatę zalewamy wrzątkiem i parzymy 3 minuty. Pomaga podobnie jak herbata zielona regulować przemianę materii i wspomaga utratę wagi.

Susz z zielonej i czerwonej herbaty można zaparzać kilkakrotnie wydłużając czas o minutę.

Przykładowa dieta odchudzająca z użyciem czerwonej lub zielonej herbaty: Jeść regularnie co 3-4 godziny. Śniadanie powinno być maksymalnie w godzinę po obudzeniu i poprzedzone szklanką wody z cytryną. Cokolwiek jemy, zawsze jemy z porcją warzyw (świeżych albo gotowanych). Śniadania lekkie dwie kromki chleba lub mały jogurt albo porcja płatków. Na drugie śniadanie owoce lub jogurt z musli. Potem obiad z porcją warzyw. Na podwieczorek zjeść nabiał, zaś na kolację sałatka lub zupa. Owoce nie później niż do godziny 16. Pić dużo płynów, minimum 2 litry dziennie – w tym minimum 3 filiżanki zielonej lub czerwonej herbaty. Obowiązkowo dwa razy w tygodniu na obiad ryba. Do tego należy dołożyć wysiłek fizyczny minimum 2 razy na tydzień. Przy tej diecie chudnie się zdrowo, nie rezygnując z wielu potraw. Dietetyczne potrawy już wkrótce na stronie.

Zastosowanie w kuchni: Herbata stanowi podstawowy napój w naszych domach. W niektórych krajach picie herbaty to ceremonia. Można nasączać nią torty, ciasta. Wzbogacona o przyprawy lub owoce posiada dodatkowe walory smakowe.

Domowa herbatka rozgrzewająca: czarna herbata, wrzątek, goździki, cynamon, sok malinowy, plasterki pomarańczy. Zalewamy herbatę wrzątkiem na 10 minut wraz z cynamonem i goździkami, dodajemy sok malinowy i pomarańcze, mieszamy i podajemy po 4 minutach.

Herbata baby jagi: szklanka mocnej herbaty, imbir, cukier. Imbir obieramy i kroimy na cienkie kawałki, zalewamy go mocną herbatą i słodzimy. Działa rozgrzewająco, hamuje nudności.

Herbata Mojito: zaparzona zielona herbata, listki mięty, limonka, napar miętowy. Składniki połączyć i podawać z lodem.

Murzynek z herbatą: kostka masła, tyle samo czekolady, proszek do pieczenia, 5 jaj, 100g mąki, 100g cukru pudru, zielona herbata. Rozpuścić czekoladę w łaźni wodnej, zmiksować masło z cukrem pudrem, dodać do nich po kolei jajka, mąkę i proszek do pieczenia oraz czekoladę i zieloną herbatę ok. 1 łyżeczki. Piec w 180 stopniach w rozgrzanym piekarniku ok. 20 minut.

Ciasto mojej mamy z herbatą do nasączenia: Składniki: Ciasto: 1 kostka masła roślinnego lub margaryny, 1 szklanka cukru, 3 łyżki kakao, ½ szklanki wody, 2 szklanki mąki, 5 jajek, 3 łyżeczki proszku do pieczenia.
Krem: śmietana kremówka, serek mascarpone, cukier wanilinowy, cukier puder do smaku. Do nasączenia napar z czarnej herbaty, 1 łyżka spirytusu i kropla zapachu arakowego.

Gotujemy wodę, kakao, masło i cukier. Gdy ostygnie, dodajemy mąkę, ubite jajka, proszek do pieczeni, a po uzyskaniu jednolitej masy pieczemy w temperaturze 180 stopni przez 45 minut. Ostygnięte upieczone ciasto dzielimy na 3 części. Każdą część placka nasączamy herbatą lub kawą ze spirytusem i aromatem. Do ubitej śmietany kremówki z cukrem wanilinowym i cukrem pudrem dodajemy serek mascarpone i mieszamy. Przekładamy kremem placki, a wierzch polewamy polewą z mlecznej czekolady. Do przełożenia 1 z warstw można użyć dżemu z czarnej porzeczki. Polecam:)

Zastosowanie w kosmetyce: Herbata wchodzi w skład wielu kosmetyków ze względu na aromat i działanie. Stanowi także komponent kremów przeciwzmarszczkowych, gdyż zawiera polifenole, które hamują procesy starzenia. Okłady z esencji np. pod oczy zmniejszają obrzęki, zaczerwienienia i łagodzą podrażnienia.

Okłady na worki pod oczami: parzymy herbatę czarną lub zieloną ekspresową, torebki nasączone naparem wkładamy na kwadrans do lodówki, po czym nakładamy na obrzmiałe miejsca na 15 minut. Nie spłukujemy.

Płukanka do ust: zaparzamy mocną herbatę i łączymy ją z zaparzoną miętą, mieszamy i płuczemy 3 razy dziennie po jedzeniu. Płukanka działa odkażająco, łagodzi ból, krwawienia z dziąseł i działa ściągająco.

Maseczka do twarzy: płatki owsiane zalać naparem herbaty i pozostawić do namoczenia. Nakładać na twarz i pozostawić na 15 minut. Wykonana z zielonej herbaty działa oczyszczająco, natomiast z czarnej – ściągająco i wysuszająco.

Tonik: zaparzamy i schładzamy zieloną herbatę, następnie przemywamy twarz maczając w niej wacik kosmetyczny. Tonik oczyszcza i łagodzi podrażnienia.

Napar z czarnej herbaty może służyć także jako płukanka do włosów – pogłębia ciemny kolor. Umyte włosy przepłukujemy przygotowanym roztworem. Taki zabieg jest pomocny przy łojotoku i łupieżu.

A jakie są Wasze przepisy z użyciem herbaty?

Jak czerwone korale to tylko z jarzębiny…

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Jarzębina pospolita, jarząb – surowcem jest wysuszony owoc. Świeże owoce dla ptaków są przysmakiem, człowieka mogą przyprawić o biegunkę i wymioty. Zawierają cukry, kwasy organiczne, pektyny, garbniki, witaminę C, K, PP i karoteny. Mają działanie moczopędne, przeczyszczające, żółciopędne, wzmacniające. Stosowane zewnętrznie łagodzą stany zapalne, zmniejszają obrzęki i odkażają. Pite w formie odwaru lub naparu łagodzą zmiany żylakowe i są pomocne przy przeziębieniu.

Zastosowanie w lecznictwie: Napar: 1 łyżkę stołową  wysuszonych i rozdrobnionych dojrzałych owoców zalewamy wrzątkiem i zaparzamy. Odcedzamy i pijemy, można dodać cukier do smaku.

Odwar: 1 łyżkę świeżych owoców zalewamy wodą i gotujemy ok. 45 minut. Odcedzamy i pijemy.

Zastosowanie w kuchni: Owoce świetnie nadają się do przygotowania dżemów, konfitur, win (jarzębiak), likierów, kompotów, a wysuszone lub przemrożone jako dodatek do mięs np. kurczaka czy dziczyzny. W przemyśle spożywczym stanowią konserwant i źródło substancji słodzącej zwanej sorbitolem. Ze smaków dzieciństwa pamiętam jarzębinę w polewie czekoladowej – była smaczna i słodka.

Kurczak z jarzębiną: kurczak, masło, olej, cebula, sól, listki laurowe, pieprz, ziele angielskie, tymianek, goździki, jarzębina – 3 łyżki, pół szklanki białego wina. Podzielić kurczaka na części i smażyć lub zapiec w naczyniu żaroodpornym z dodatkiem masła, oleju, cebuli i przypraw. Przełożyć do piekarnika i piec z dodatkiem wina aż do miękkości. Jarzębinę ugotować jak na kompot. Dodać do mięsa i piec nie dłużej niż kwadrans.

Kompot z jarzębiny: 600 g cukru, 1 l wody zagotować. Dodać do nich 2 kg jarzębiny i długo gotować. Owoce przełożyć do słoików, zalać resztą zalewy i zawekować.

Jarzębina z ”procentami”: 1 kg cukru, 1 kg jarzębiny, po 60 dag owoców: jabłka, gruszki, śliwki, środek żelujący, szklanka wody, 3 łyżki brandy, cytryna. W garnku wysmażyć jarzębinę z wodą, dodać do niej cukier i gotować na małym ogniu. Następnie dodać pokrojone na małe kawałki owoce i sok z cytryny, gotować 5 minut. Na końcu wsypać środek żelujący i gotować zgodnie z przepisem. Wyłączyć kuchenkę, wlać alkohol i zamieszać. Zawekować.

Zastosowanie w kosmetyce: Ze względu na obecność kwasów owocowych i garbników, które działają odkażająco  i ściągająco, ze świeżych owoców można wykonywać kosmetyki pielęgnacyjne do skóry z niedoskonałościami, trądzikiem czy stosować punktowo na wypryski. Jarzębina wchodzi w skład kremów przeciwzmarszczkowych na dzień i na noc.

Maseczka: garść owoców jarzębiny rozgniatamy w miseczce i nakładamy na twarz na 10 minut. Spłukujemy. Maseczka działa przeciwbakteryjnie i wysuszająco. Osoby mające przebarwienia i kruche naczynka również mogą ją stosować, gdyż zawarta w nasionach witamina C wybiela piegi i uszczelnia drobne naczynka.

Ciekawostka: Alkoholowe przetwory z jarzębiny były w medycynie ludowej stosowane w leczeniu nadpobudliwości płciowej u mężczyzn.

 

O apteczce ludzkości czyli bzie…

czarny_bez

Bez czarny – nazywany apteczką ludzkości ze względu na szerokie zastosowanie już od czasów starożytności. W medycynie używane są kwiaty i owoce. Kwiaty zawierają flawonoidy, olejek eteryczny, związki terpenowe, pektyny, minerały, fenole i garbniki. Owoce zaś są źródłem flawonoidów, antocyjanów, olejku eterycznego i witaminy C. Zarówno w świeżych kwiatach jak i nasionach w śladowej ilości występują związki cyjanogenne (sambunigryna), które podczas suszenia rozkładają się do cyjanowodoru – substancji szkodliwej. Dlatego ważne jest dobre wysuszenie surowca lub obróbka termiczna do celów spożywczych. Kwiat bzu wykazuje działanie napotne, rozgrzewające, obniża gorączkę i łagodzi stany zapalne gardła. Zwiększa wydzielanie śluzu i ułatwia odkasływanie zalegającej wydzieliny. Kwiat jak i owoce zwiększają wydalanie moczu. Owoc działa napotnie i przeczyszczająco.

Zastosowanie w lecznictwie: Odwar z kwiatów: 3g kwiatów bzu zalać szklanką wody i zagotować, odsączyć. Można pić przy przeziębieniu lub płukać jamę ustną w stanach zapalnych. Dla zwiększenia efektu można połączyć z lipą, malinami i pić przy grypie

Odwar z owoców: 1 łyżeczka owoców na 100g wody, zagotować i odcedzić. Pić przy zaparciach.

Syrop z kwiatów bzu czarnego: 5 kwiatostanów bzu, ok. 1kg cukru, 1l wody, cytryna. Kwiaty bzu oczyścić z szypułek, sparzyć i zostawić pod przykryciem na pół dnia. Następnie przecedzić, dodać cukier i na gorąco mieszać, aż do rozpuszczenia. Dodać sok z cytryny i wlać do butelki. Może służyć jako syrop lub dodatek do rozgrzewających herbatek stosowanych przy infekcjach gardła.

Świeże liście można przykładać do twarzy jako środek miejscowo łagodzący ból. Roztarte na skórze liście odstraszają owady. Zapach bzu jest nieprzyjemny dla myszy i szczurów.

Zastosowanie w kuchni: Z owoców bzu pozyskuje się naturalny barwnik do pokarmów. Kwiaty bzu można smażyć obtoczone w cieście naleśnikowym i podawać na słodko lub na słono.

Napój gazowany: 6 kwiatostanów bzu czarnego, pół kilograma cukru, 4l wody, 2 cytryny. Wodę zagotować, dodać cukier i ostudzić. Dodać pokrojone cytryny bez nasion i świeże kwiaty bzu. Pozostawić na tydzień w naczyniu. Gotowy roztwór wlać do butelek, zamknąć i przechowywać w chłodnym miejscu. Napój nadaje się do spożycia maksymalnie do miesiąca.

Musli z owocami bzu czarnego: 5 łyżek płatków owsianych, szklanka owoców bzu czarnego, 3 łyżki cukru, szklanka wody, sok cytrynowy do smaku, 2 łyżki śmietany, orzechy lub inne bakalie tak 40g. Owoce bzu zagotować z wodą, cukrem i sokiem cytrynowym. Namoczyć płatki owsiane w wodzie, dodać do nich śmietanę, mus z owoców i bakalie.

Konfitura z owoców bzu:  1kg jabłek, 1kg owoców bzu czarnego, 750g cukru, opakowanie pektyny. Jabłka zasmażyć z niewielką ilością wody, do nich dodać owoce bzu bez zielonych listków, połowę cukru i gotować kwadrans. Potem dodać resztę cukru i pektynę, zawekować. Konfiturę można przyprawić odrobiną cynamonu lub skórką cytrusową.

Deser z owocami bzu: szklanka owoców bzu, kostka twarogu, cukier, odrobina mleka, cytryna. Owoce zagotować z cukrem (2-3 łyżki) i wyciśniętym z cytryny sokiem. Po ostygnięciu dodać do twarogu wymieszanego z mlekiem. Schłodzić.

 

Zastosowanie w kosmetyce: Napar oczyszczający do twarzy: 1 kwiatostan bzu zalać szklanką wrzątku i zaparzyć pod przykryciem, ostudzić i przemywać skórę. Tonik polecany jest w pielęgnacji skóry tłustej i trądzikowej, gdyż zawiera kwasy organiczne mające działanie lekko złuszczające – taki naturalny peeling kwasowyJ. Polecany jest także do cery naczyniowej ze względu na zawartość w kwiatach rutyny – substancji uszczelniającej kruche naczynka. Jest skuteczny w regeneracji skóry po nadmiernej ekspozycji na słońce – wygładza i wybiela ją.

Wywar z kory bzu może służyć jako płukanka do ust.

Kąpiele wygładzające: 1 szklanka świeżych kwiatów, woda. Napełnić kwiatami płócienny woreczek i zanurzyć w wannie. Kąpać się do 15 minut w ciepłej wodzie. Kąpiel przynosi ukojenie i wygładza skórę, szczególnie tłustą i z niedoskonałościami.

Ciekawostka: Niegdyś bzem farbowano włosy, brwi i rzęsy. Stawały się one ciemniejsze.