Zwierzęcy przysmak, czyli o właściwościach lucerny…

Medicago lupulina
Lucerna nerkowata

Lucerna siewna, Medicago sativa (Al-fal-fa – co znaczy ojciec wszystkich produktów leczniczych)- surowce wykorzystywany do różnych celów to ziele, liście, kiełki i nasiona. Stanowią one źródło witamin i związków mineralnych, takich jak: związki wapnia, żelaza, potasu, magnezu i krzemu oraz witaminy C, D, E oraz z grupy B, beta-karotenu i znacznej ilości witaminy K. Zawierają także aminokwasy, kumaryny, związki flawonoidowe (izoflawony), alkaloidy, liczne kwasy tłuszczowe, chlorofil, pektyny, saponiny (korzeń). Lucerna posiada zastosowanie jako roślina pastewna, w weterynarii oraz w niektórych krajach jako roślina lecznicza o właściwościach detoksykacyjnych (chlorofil, flawonoidy), wzmacniających (witaminy, aminokwasy, związki mineralne), estrogennych (izoflawony), antyoksydacyjnych (w kosmetyce), jako środek wspomagający leczenie infekcji układu moczowego (działanie moczopędne – głównie w medycynie chińskiej) oraz jej korzystny wpływ na poziom hemoglobiny w anemii. Wykryto także, że posiada właściwości hipoglikemiczne, co może mieć w przyszłości znaczenie w leczeniu cukrzycy.

Zastosowanie w lecznictwie:  Odnotowane i badane właściwości lucerny:

– działanie moczopędne (wspomaganie leczenia stanów zapalnych układu moczowego, reumatyzmu oraz kuracje odtruwające)

– przeciwutleniające

– wzmacniające, uzupełniające składniki mineralne

– estrogenne (genisteina – łagodzenie objawów klimakterium) i ochronne przed osteoporozą (fitoestrogeny + wapń + wit. K + wit. D)

– zwiększenie laktacji i łagodzenie zaburzeń miesiączkowania

– poprawa zawartości hemoglobiny we krwi

– odkażające, pomocniczo w parodontozie

– korzystny wpływ na poziom cholesterolu

– pomocniczo przy wrzodach (środek alkalizujący – węglan magnezu) oraz problemach trawiennych, przy braku apetytu (witaminy i związki mineralne)

– aktywność przeciwgrzybicza (saponiny triterpenowe zawarte w korzeniu) – w badaniach

– przeciwcukrzycowe

– przeciw szkorbutowi

– środek tonizujący

W Kolumbii owoce lucerny używane są w celu łagodzenia kaszlu.

Ostrzeżenia podczas stosowania: może powodować kumulację witamin, wpływa na krzepliwość (osoby przyjmujące leki przeciwzakrzepowe nie powinny jej stosować), nie zalecana w ciąży i niektórych schorzeniach.

Formy podania: suplementy, sok w proszku i w formie płynnej, kiełki:) i herbatki (nasiona), mieszanki ziołowe (np. na cholesterol).

Obecnie trwają także badania nad jej właściwościami przeciwwirusowymi (wirus opryszczki)  oraz przeciwnowotworowymi.

Zastosowanie w kuchni: 

Liście można spożywać na surowo lub poddane obróbce termicznej. Kiełkujące nasiona dodaje się do sałatek lub zdobi się nimi kanapki.

Według podań zgrubiałe korzenie lucerny spożywano na Podlasiu jako pokarm.

Roślina miododajna.

Zastosowanie w kosmetyce: Lucerna to także roślina, która odnalazła swoje miejsce w kosmetyce. Stosowana zewnętrznie wspomaga regenerację skóry, błon śluzowych, wspomaga leczenie parodontozy. Zawiera znaczną ilość kwasów tłuszczowych i witamin dzięki którym odżywia skórę, antyoksydantów, przez co opóźnia efekty starzenia. Jej ekstrakt np. z korzeni stanowi składnik kremów przeciwzmarszczkowych do stosowania na dzień i na noc oraz kremów ochronnych i zapobiegających przebarwieniom.

Zwierzęta zwykle wiedzą, co jest wartościowe dla nich, a co nie… Lubią lucernę, może i my powinniśmy zacząć…?

Źródła:

Łuczaj Ł. – Etnobiologia Polska, 2011 – etnobiologia.com
K Jędrzejko, M Kozłowski… – Annales Academiae …, 2009 – yadda.icm.edu.pl
Postępy Fitoterapii 3/2015, s. 144-152
Postępy Fitoterapii 2/2010, s. 76-84

Głowniak K., Widelski J., Skalicka-Woźniak K. 2007. Lucerna – niedoceniony surowiec leczniczy. Panacea, 3, 5 – 7

Zgórka G., Głowniak K. 2008: Ocena aktywności biologicznej składników czynnych lucerny (Medicago sativa L.) na podstawie badań in vitro oraz in vivo. W: Grela E.R (red.): Lucerna w żywieniu ludzi i zwierząt. 3rd International Conference „Feed and Food Additives”, Dzierdziówka-Lublin, 29-34, 2008

Panacea Nr 3 (20), lipiec – wrzesień 2007 strony: 10-11

BERTIN E., MATUR B., RAMANI S.V. 2008. Studium porównawcze wpływu podawania koncentratu białkowo-ksantofilowego z liści lucerny oraz żelaza i kwasu foliowego dla polepszenia wyników krwi u dojrzewających dziewcząt cierpiących na anemię. W: Lucerna w żywieniu ludzi i zwierząt. Monografia. Pr. zbior. Red. E.R. Grela. Dzierdziówka–Lublin. Wydaw. SRRiL „Progress”. T. 3 s. 59–63
Global Journal of Pharmacology 8 (3): 437-443, 2014

http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Maximum_Residue_Limits_-_Report/2009/11/WC500014895.pdf

Alfalfa. Review of Natural Products. factsandcomparisons4.0 [online]. 2005. Available from Wolters Kluwer Health, Inc. Accessed April 16, 2007

Lucerna w żywieniu zwierząt (konradz.webd.pl/PROGRESS/Ksiazki/ksiazka_%236.pdf)

Alfalfa – Health Benefits and Side Effects

Nie tylko dla cukrzyków, czyli o morwie białej…

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Morwa biała – surowiec zielarski stanowią liście morwy białej oraz wskazane w diecie jej owoce. Liście i kora tej rośliny w tradycyjnej medycynie chińskiej od wieków stanowi lekarstwo na schorzenia układu krwionośnego (nadciśnienie, miażdżyca). Liście według najnowszych badań korzystnie wpływają na metabolizm cukrów. Owoce zaś są dość smaczne i mogą stanowić składnik codziennych posiłków.

Głównymi substancjami zawartymi w owocach są: węglowodany, witaminy, związki mineralne, kwasy organiczne oraz polifenole. Ze względu na niską zawartość cukru sacharozy poleca się ją w diecie osób chorych na cukrzycę oraz podczas kuracji odchudzających.

Liście morwy są bogatsze w składniki regulujące poziom cukru (DNJ), gdyż zawierają substancje hamujące  rozkład węglowodanów, przez co ograniczają wchłanianie glukozy, szczególnie po posiłku. Zawierają także: fitosterole (β-sitosterol, stigmasterol i inne), flawonoidy, kwasy (octowy, walerianowy, salicylowy), olejek eteryczny. Stanowią źródło aminokwasów,  witamin (A, B, C), a także cynku, miedzi, manganu oraz  żelaza.

Zastosowanie w lecznictwie: Owoce można spożywać  w formie suszonej lub jako sok. Sok polecany jest w celu uzupełnienia składników witaminowo-mineralnych oraz pomocniczo w odchudzaniu i diecie cukrzycowej. Zawierają błonnik, który wspomaga pracę jelit.

Napar z owoców: działa moczopędnie, oczyszczająco i napotnie. W celu jego przygotowania 2 łyżki stołowe owoców zalać filiżanką gorącej wody i zaparzyć pod przykryciem 40-50 minut, następnie odcedzić. Pić w porcjach podzielonych 3 razy dziennie.

Wywar z owoców wg proporcji jak wyżej  może służyć jako płukanka na stany zapalne gardła.

Liście morwy białej występują w postaci tabletek zawierających z nich suchy ekstrakt lub herbatek do zaparzania.

Napar z liści: 2 g liści zalać filiżanką gorącej wody, zaparzyć pod przykryciem około 10 minut i wypić 1 raz dzienne przed posiłkiem.

Według doniesień naukowych liście morwy białej mogą działać korzystnie na organizm w schorzeniach takich jak:
– choroby nowotworowe
– alergie
– stany zapalne
– cukrzyca i jej powikłania
– choroby układu krążenia (nadciśnienie, miażdżyca)
– w obniżaniu ryzyka choroby Alzheimera
– zakażenia bakteryjne
– wg najnowszych badań jako czynnik wybielający na skórę.

Zastosowanie w kuchni:  Owoce morwy białej mogą stanowić składnik przetworów takich jak: kompoty, dżemy, soki lub syropy. Można łączyć je z jabłkami.

Ciasteczka morwowe: pół szklanki suszonych owoców morwy białej, 3/4 szklanki wypestkowanych daktyli, ekstrakt z wanilii stosownie do preferencji smakowych.

Zmiksować w blenderze wszystkie składniki, aż się połączą ze sobą i zaczną być klejące. Z otrzymanej masy wyrobić najpierw kulki, następnie je spłaszczyć formując ciasteczko. Na wierzchu przyozdobić owocem morwy. Przechowywać w lodówce.

Zastosowanie w kosmetyce:  Krem gejszy to  kosmetyk przyrządzany z kwiatów morwy oraz oleju wyciśniętego z jej owoców.  Krem likwidował  przebarwienia skórne oraz wygładzał ją.

Obecnie morwa wchodzi w skład kosmetyków pielęgnacyjnych do cery starzejącej się (dostarcza bowiem witamin, polifenoli), trądzikowej, z problemami dermatologicznymi. Dodatkowo stanowi składnik maseczek do twarzy i kremów do rąk.

Morwa to nie tylko medykament dla cukrzyków, to także pewien przekaz…

Bowiem jak mówi przysłowie chińskie: „Cierpliwość jest mocą. Wraz z czasem i cierpliwością liść morwy staje się jedwabiem.” 

 Źródła:
http://www.nutrivitality.pl/owoce-warzywa-i-ich-przetwory/owoce/morwy.html
http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2012_220-225.pdf
http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2013_220-224.pdf
Postępy Fitoterapii 3/2009, s. 175-179
A. Hunyadi, A. Martins, I. Zupkó : In Vivo Anti-Diabetic Activity of Morus alba Leaf Extract on Type II Diabetic Rats. Phytother Res. 2013 Jun;27(6):847-51
http://www.panacea.pl/articles.php?id=3204