"Święte zioło"czyli werbena…

Verbena_officinalisWerbena lekarska – surowcem leczniczym jest ziele. W swoim składzie zawiera: gorycze, garbniki, flawonoidy, śluz, kumaryny i olejek eteryczny. Pobudza wydzielanie soków trawiennych, poprawia czynności układu pokarmowego, zmniejsza niestrawność, biegunkę oraz stany skurczowe jelit. Od XVII wieku podaje się ją przy kaszlu i chrypce, gorączce, infekcji oraz jako środek moczopędny. W niektórych krajach jest stosowana jako środek uspokajający i łagodzący stres. W Brazylii na przykład pije się ją w celu zmniejszenia lęków i na dobry sen. Chroni przed depresją.

Zastosowanie w lecznictwie: Najczęstszą formą preparatu ziołowego jest Napar: 1 łyżeczkę surowca należy zalać 1 filiżanką gorącej wody i zaparzyć pod przykryciem przez 15 minut. Pić 2-3 razy dziennie przy utrudnionym odkrztuszaniu, na zatoki, przy stanie zapalnym jamy ustnej i gardła, pomocniczo w kaszlu i astmie oraz problemach trawiennych, również przy braku apetytu.

Napar można pić w stanach wyczerpania, stresu i nadmiernej nerwowości oraz w celu zwiększenia laktacji.

Ze względu na obecność garbników ma działanie ściągające i zmniejszające krwawienia, także miesiączkowe. Wspomaga kurację hemoroidów. Poleca się ją kobietom wchodzącym w okres menopauzy.(„Psychoactive Herbs in Veterinary Behavior Medicine”, Stefanie Schwartz)

W medycynie Chin uznawana za roślinę leczniczą w schorzeniach układu moczowego i wątroby. Posiada działanie przeciwzapalne i moczopędne. Usuwa szkodliwe substancje wraz z moczem. Pomocniczo można ją pić przy reumatyzmie oraz dnie moczanowej.

Uznawana za afrodyzjak i roślinę wzmacniającą.

Podobnie jak goździki uśmierza ból zęba i ból gardła. Obniża nieco ciśnienie.

Bardzo popularna we Francji oraz Niemczech.

W Argentynie jest jednym z najpowszechniej używanych ziół leczących rany, na przykład po ukąszeniach jadowitych zwierząt. Pamiętajmy jednak, że może wywołać odczyn alergiczny, choć łagodzi niektóre zmiany alergiczne:)

Zastosowanie w kuchni: Werbena stanowi aromatyczną przyprawę i naturalny konserwant. Dość rzadko jest jednak wykorzystywana w tym celu. Niektóre diety zalecają używanie jej zamiast soli do potraw. Można dodać ją do herbaty z cytryną, do ciast i  ciasteczek oraz puddingu.

Przykładowe ciasto z użyciem werbeny: 1 szklanka mąki, 1/2 szklanka cukru, 3-4 jajka, 1/2  kostki margaryny, aromat cytrynowy, mleko, proszek do pieczenia, werbena.

Jajka ubić z cukrem. Roztopić margarynę i ostudzić. Zmieszać z mąką, proszkiem do pieczenia i jajkami. Świeżą werbenę zagotować w mleku i wyjąć. Po ostudzeniu dodać do masy i wylać do natłuszczonej formy.Piec 50 minut w temperaturze 180ºC.

Zastosowanie w kosmetyce:     Do użytku zewnętrznego stosuje się napar jako formę toniku do twarzy z problemami skórnymi.   W tym celu najlepiej wykonać go jak wyżej i  przemywać nim twarz.  Nadaje się do cery tłustej, trądzikowej i z problemami.

Olejek werbenowy pozyskuje się z liści i kwiatów. Służy zarówno do masażu, jak i pielęgnacji cery dojrzałej. Ujędrnia i relaksuje.

Werbena jest nazywana „świętym ziołem”, gdyż podaje się ją w literaturze jako roślinę, którą opatrywano krwawiące rany Chrystusa po ukrzyżowaniu.

Bardzo ją polubiłam, bo pływa pozytywnie na każdą część naszego ciała.

Zdrowy chwast… czyli o perzu…

perz

Perz właściwy, psia pasza – surowcem leczniczym jest kłącze, które zbiera się jesienią lub wiosną i suszy. W jego skład wchodzą: polisacharydy, związki krzemu, cukry proste (fruktoza) oraz mannitol, inulina i olejek eteryczny.  Jest też źródłem potasu, żelaza i witaminy C. Ma działanie moczopędne, lekko przeczyszczające, przeciwmiażdżycowe i pomocnicze w leczeniu cukrzycy. Uważany jest za ziółko czyszczące krew.

Zastosowanie w lecznictwie: Napar: 1 łyżeczkę surowca zalać wrzątkiem i zaparzać pod przykryciem 15 minut. Pić do 3 razy dziennie. Zwiększa diurezę, przez co usuwa szkodliwe substancje w moczu. Poleca się go na stany zapalne układu moczowego (zapalenie pęcherza moczowego, cewki moczowej, kamicy moczowej), pomocniczo w reumatyzmie oraz cukrzycy, trądziku i dnie moczanowej. Przy takiej kuracji zaleca się dodatkowo spożywać przynajmniej 1l wody.

Odwar: w proporcji 0,5 – 1 łyżkę surowca / 1 szklanka wody. Gotować około 15 minut pod przykryciem, odcedzić. Zastosowanie w chorobach związanych z zaburzeniem przemiany materii oraz wydzielaniem żółci podobnie jak sok. Może być także używany w chorobach górnych dróg oddechowych – ma działanie łagodzące i powlekające.

Mannitol zawarty w kłączu jest pomocny w zaparciach, reguluje wypróżnienia.

Dłuższe picie perzu sprzyja obniżeniu poziomu cholesterolu we krwi i działa ochronnie na wątrobę.

Zastosowanie w kuchni: Ze zmielonego kłącza perzu wytwarzana jest mąka. Dodaje się ją czasem na przykład do chleba o nazwie pumpernikiel. Prażone i zmielone kłącze stanowiło zamiennik kawy w czasach głodu podobnie jak cykoria.

Jakie było moje zdziwienie, kiedy w pobliskiej piekarni zobaczyłam ten chleb… i jak myślicie, co zrobiłam…

Niegdyś perzu używano w produkcji alkoholi takich jak wódka czy piwo.

Zastosowanie w kosmetyce:  Napar może służyć do przemywania zmian skórnych takich jak: wypryski, czyraki, łuszczyca ze względu na działanie odkażające i powlekające. Herbatka z perzu wspomaga walkę z trądzikiem oraz powoduje uszczelnienie drobnych naczynek.

Nasiadówki: przygotować jak napar, wlać do miseczki i usiąść w niej. Skuteczny środek łagodzący hemoroidy.

Kuracja oczyszczająca: przygotować napar jak wyżej, pić go 3 razy dziennie po posiłku na przemian z sokiem z brzozy. Wypijać przy tym 1-2 litry wody.

Perz jest chwastem trudnym do usunięcia i zazwyczaj kojarzy nam się z nieproszonym gościem. Może jednak skutecznie oczyszczać organizm z toksyn, także po antybiotykoterapii oraz wspomagać kurację odchudzającą. Zaś produkty z mąki z perzu smakują znakomicie i są źródłem soli mineralnych.

Miłosne ziółko, czyli parę słów o lubczyku…

lubczykLubczyk ogrodowy – surowiec zielarski stanowi korzeń. W jego składzie na uwagę zasługuje olejek eteryczny, kumaryny, związki fenolowe, kwasy organiczne. Lubczyk nasila wydalanie moczu oraz powoduje działanie rozkurczowe mięśni gładkich przewodu pokarmowego oraz układu moczowego. Jest pomocny w stanach zapalnych nerek, kamicy moczowej, dnie moczanowej oraz obrzękach. Jako przyprawa pobudza także wydzielanie soku żołądkowego i wspomaga trawienie. Łagodzi wzdęcia, zaburzenia wydzielanie żółci, pracy wątroby oraz pobudza apetyt. Uznawany jest za afrodyzjak:)

Zastosowanie w lecznictwie: Napar: 1-2g surowca zalać wrzątkiem i zaparzyć. Pić 2 do 3 razy na dobę. Przynosi efekt moczopędny. Oczyszcza krew.

Poza głównym zastosowaniem lubczyku tradycyjna medycyna poleca go na obniżony popęd płciowy oraz w celu wywołania miesiączki. Nasze babcie stosowały go także jako środek wykrztuśny na mokry kaszel.

Liście lubczyku wykorzystywano jako środek odkażający. W celu poprawy trawienia żuto nasiona.

Lubczyk przeciwwskazany jest: w przypadku ostrych zapalnych chorób miąższu nerek, w upośledzonej czynności nerek oraz obrzękach spowodowanych niewydolnością serca lub nerek. Nie zaleca się go kobietom w ciąży i w okresie karmienia.

Podczas dłuższego stosowania zioła unikać ekspozycji na słońce, gdyż może powodować uczulenie.

Zastosowanie w kuchni: Ziele lubczyku służy jako składnik aromatyczny wódki żołądkowej gorzkiej oraz herbaty na przykład z dodatkiem miodu.

Liście lubczyku można dodać do sałatek lub do zupy, na przykład do rosołu (u nas w domku).  Pasują do pasty jajecznej lub do twarożku, przygotowanego jako tzw. ”białe szaleństwo” czyli z dodatkiem jogurtu, świeżego ogórka lub rzodkiewki.

Młode korzenie stanowią przyprawę, która doskonale komponuje się z ryżem, mięsem, rybą czy sałatką.

Nasiona w formie rozdrobnionej używano w Anglii jako dodatek do pieczywa. W Polsce wykonywano z nich kordiał, czyli nalewkę.

Obecnie stanowi składnik przyprawy o nazwie Maggi oraz kostek bulionowych dodawanych do zup i sosów.

Lubczykowy łosoś: plastry wędzonego łososia, 20 dag białego sera, 1 ząbek czosnku, 1 serek topiony, posiekana natka pietruszki i liście/ziele lubczyku.

Zmiksować: biały ser, czosnek, zieleninę oraz serek topiony. Posmarować nim płaty łososia i schłodzić. Podawać na grzankach.

Surówka z kalafiora: 1 kalafior, majonez, cytryna, zielenina: natka pietruszki, szczypiorek i liście lubczyku.

Kalafior namoczyć w zakwaszonej wodzie, osuszyć. Zmiksować lub zetrzeć na tarce. Dodać sok z cytryny, majonez i zielone składniki. Doprawić do smaku.

Miłosny trunek: 100g korzenia lubczyku, 1l białego wytrawnego wina. Surowiec zalać winem i pozostawić na 2 tygodnie w zamkniętym naczyniu, wstrząsając od czasu do czasu, minimum 1 raz dziennie.

Zastosowanie w kosmetyce: Lubczyk znalazł użytek w przemyśle perfumeryjnym. Można dodać go do kąpieli. Przynosi efekt wyciszający oraz relaksujący.

Kąpiel relaksująca: wykonać napar z ziela lubczyku jak wyżej, dodać go do kąpieli. Uważa się, że za działanie wyciszające i uspokajające odpowiadają składniki olejku eterycznego.

Niektórzy przygotowują płukankę do włosów z naparu z lubczyku. Podobno włosy są po niej piękne i lśniące.

Niegdyś lubczyk wchodził w skład miłosnych mikstur. Towarzyszył nowożeńcom do ślubu oraz małżonkom w życiu codziennym. Dlatego do dziś jest nadal uznawany za miłosne ziółko, które może jeszcze wiele poczynić…:)